خدمات وب
با کمک فناوری خدمات وب (Web services) میشود سرویسها و خدمتهای گوناگون را در روی اینترنت پراکنده کرد. منظور از خدمت، واحدی کوچک یا بزرگ از نرم‌افزار آماده به کار است که میتواند کار یا خدمتی را برای مشترکان خود انجام دهد.
میزبانی صفحات وب
میزبانی در واقع فضای مورد نیاز شما را برای ساخت وبگاه در اختیار شما قرار می‌دهد.
مزایای مربوط به خدمات وب'
بزرگ‌ترین مزیت روش نو از ناحیهٔ حضور اکس‌ام‌ال در اکثر ساختارهای مربوط به خدمات وب می‌آید. نیاز به آنهمه اکس‌ام‌ال به خاطر غلبه بر عدم مقیاس‌پذیری (scalability) شیوه‌های پیشین در مهندسی و ساخت اینترنت است. از آنجا که اکس‌ام‌ال متن گراست text-based، شمه‌ای از نرمی و انعطاف پذیری شگفت آوری که در زبان انسان موجود است با سختی و شکنندگی روشهای ماشینی ترکیب شده و ما را به ساخت سامانه‌های بسیار گسترش‌پذیر توانا می‌گرداند.
استانداردهای خدمات وب
پروتکل دسترسی ساده به شیء (SOAP)
بر اساس پروتکل دستیابی ساده به شیء است که تمامی خدمات وب به گردش در می‌آید. منظور از پروتکل، مجموعه شرح قواعد و فرمت‌های مربوط به ارسال پیامهای مخابراتی از یک ماشین به ماشین دیگر است. SOAP پروتکل ساده‌ای ست که به منظور سازگاری (compatibility) با سکوهای (platforms) مختلف و نیز سیستمهای عامل (operating systems) گوناگون نوشته شده است. هدف اساسی این پروتکل را باید امکان پذیری مخابرات ماشین به ماشین در محیط‌های محاسباتی نامتجانس (heterogeneous) ذکر کرد.
زبان توصیف خدمات وب (WSDL)
هر چه بیشتر پرتکل‌های مخابراتی و فرمت پیامها بر روی وب به سمت استاندارد شدن پیش می‌رود، امکان و اهمیت توصیف مخابرات و امور تبادل یافته، به شیوه‌های ساختارپذیر (structured) نیز فزونی می‌یابد. زبان توصیف خدمات وب درست به منظور برآورده نمودن همین نیاز ابداع گردیده است، و این مهم را با تعریف یک گرامر اکس‌ام‌ال انجام می‌دهد. این گرامر به خصوص، خدمات موجود در شبکه را به صورت مجموعه‌هایی از نقاط پایانی مخابراتی بیان می‌نماید که قادرند به تبادل پیامهای مخابراتی بپردازند مبادرت ورزند.
شرح، کشف، و یکپارچه‌سازی جهانی (UDDI)
به وسیله فناوری شرح، کشف، و یکپارچه‌سازی فراگیر (Universal Description، Discovery، and Integration) میتوان به انتشار و نیز جستجوی خدمات وب اقدام کرد. این فناوری، خدمات وب را سامان داده، و پس از شرح آن ها، اطلاعات بدست آمده را در یک جایگاه مرکزی قرار می‌دهد.
دراینجا بیشتر تاکیدمان برتعامل با منابعی است که حالتپذیر(Statefull) هستند به جای استفاده از پیغامها و یا عملیاتها.
انواع سبک‌های استفاده از وب سرویسها
روش فراخوانی از راه دور - RPC
وب سرویس‌های این نوع، توابع توزیع شده ای رااجرا می کنند که فراخوانی شان بسیار برای تولیدگرها آشناست، بطور معمول ساده‌ترین واحد این مدل فراخوانی یک عملیاتی است که یک wsdl در پی دارد روشهای دیگری که با کارکرد مشابه به عنوان شی RPC می توان نام برد، Object Management Group's (OMG) و Common Object Request Broker Architecture (CORBA) و Microsoft's Distributed Component Object Model (DCOM) و یا سان مایکروسیستم جاوا ست که همان (RMI)نامیده میشود.
معماری سرویس گرا - Service-oriented architecture
وب سرویسها را برای پیاده سازی معماری با رویکرد به مفاهیم معماری سرویس گرا (SOA) می توان اجرا کرد که مبتنی است بر ساده‌ترین واحدهای ارتباطی که همان پیغامها میباشند در تقابل با اعمال (operation)، به همین دلیل است که غالباً با نام سرویس‌های پیغام گرا نامیده میشوند . این دست از وب سرویسها توسط اکثر تولیدکنندگان نرم‌افزار عمده در دنیا پشتیبانی می گردد، بر خلاف RPC در این مدل امکان اتصالات سست(loose coupling ) محقق تر است بدلیل اینکه تاکید بر روی CONTRACT ی است که WSDL تولید کرده به جای اینکه بروی جزئیات زمینه اجرا باشد.
نمایانگر حالت انتقال - (Representational state transfer (REST)
این مدل تلاشی است در جهت توصیف و یا ساخت معماری هایی که از http و یا پروتکلهای مشابه ای استفاده می کنند که هدفشان محدود کردن واسطه(interface) هاست به استفاده از اعمال شناخته شده واستاندارد (مثل GET، POST، PUT، DELETE بروی HTTP) دراینجا بیشتر تاکیدمان برتعامل با منابعی است که حالتپذیر(State-full) هستند به جای استفاده از پیغامها و یا عملیاتها. یک معماری مبتنی بر REST که REST-full نامیده میشود می تواند برای تعریف یک پیغام سوپ از WSDL بروی HTTP استفاده کند یا می تواند یک کلاس انتزاعی باشد که صرفاً بروی سوپ بنا شده باشد، یا می تواند تماماً بدون هیچ استفاده ای از سوپ ساخته شود. WSDL ۲ نه تنها اتصال به همه متدهای ورژن یک را امکانپذیر می‌کند بلکه تمامی متدهای اتصال به http را پشتیبانی می‌کند، بنابراین به نظر می رسد که برای وب سرور هایی از نوع REST این اجرا بهترین باشد، هر جند که پشتیبانی از این مشخصات فنی معماری، درون کیت‌های برنامه نویسی روز دنیا هنوز ضعیف می باشد. این برنامه‌ها معمولاً به سمت تولید ابزارهایی برای WSDL ۱ تمایل دارند.
توسعه وب
به هرگونه فعالیتی که به توسعه یک وبگاه بر روی وب جهان‌گستر یا یک شبکه اینترانت منجر شود، توسعه وب می‌گویند.
توسعه وب میتواند موارد زیر را شامل شود:
1- توسعه تجارت الکترونیک
2- طراحی وب
3- توسعه محتوای وب
4- برنامه‌نویسی کاربر سو/کارپرداز
5- پیکره‌بندی کارپرداز وب
درمیان توسعه‌دهندگان حرفه‌ای وب، «توسعه وب» معمولاً فقط به جنبه‌های غیرگرافیکی ساخت وب‌گاه‌ها مانند برنامه‌نویسی و نشانه‌گذاری وب نسبت داده میشود. توسعه وب میتواند از توسعه ساده‌ترین برگه‌های ایستا (به انگلیسی Static Pages) با محتوای متن ساده تا پیچیده‌ترین نرم‌افزارهای مبتنی بر وب، تجارت‌های الکترونیکی یا خدمات شبکه‌های اجتماعی شامل شود.
برای سازمانها و تجارت‌های بزرگ‌تر، گروههای توسعه وب می‌توانند شامل صدها نفر توسعه‌دهنده وب شوند. سازمان‌های کوچک‌تر ممکن است تنها به یک مدیر دائمی یا قراردادی وب نیاز داشته باشند و یا این وظیفه را به یک طراح گرافیک و یا یک کاردان سامانه‌های اطلاعاتی واگذار کنند. توسعه وب میتواند تلاش و همیاری جمعی چندین گروه توسعه‌دهنده وب باشد که برای این کار انتخاب شده‌اند.
توسعه وب به عنوان یک صنعت
از اواسط دهه 90 میلادی، توسعه وب به یکی از صنایع پررونق در جهان تبدیل شد. در سال 1995 میلادی تنها کمتر از 1000 شرکت توسعه وب در ایالات متحده آمریکا وجود داشتند این در حالی است که در سال 2005 میلادی این تعداد به بیش از 30000 شرکت رسید. انتظار می‌رود گستره صنعت توسعه وب در سال 2010، بیست درصد افزایش داشته باشد. رشد این صنعت تحت تاثیر شرکتهای بزرگی است که می‌خواهند محصولات و خدمات خود را به مشتری‌ها بفروشند و تجارت خود را به وسیله وب خودکار کنند.
علاوه بر این، هزینه توسعه پایگاه‌های وب و میزبانی آنها در طول این دوران به شکل شگفت‌انگیزی کاهش یافته است. امروزه به جای هزینه کردن ده‌ها هزار دلار، یک توسعه دهنده وب میتواند یک وبگاه ساده را با کمتر از 1000 دلار توسعه دهد که میزان این مبلغ بستگی به پیچیدگی و مقدار محتوای آن دارد. ...
سکوها و ابزارهای توسعه وب
سکوها (Platforms) و ابزارهای توسعه وب بسیار پراهمیت هستند. برای انتشار رایگان و کمک به توسعه وب، سامانه‌های ترکیبی زیادی بوجود آمده‌اند. یکی از محبوب‌ترین سامانه‌های ترکیبی برای توسعه وب LAMP است که مخفف چهار واژه Linux (یک سیستم‌عامل متن‌باز)، Apache (یک راه‌انداز کارپرداز وب)، MySQL (یک فن‌آوری و سامانه مدیریت پایگاه داده) و PHP (یک زبان برنامه‌نویسی وب) است. سامانه ترکیبی LAMP معمولاً با هزینه کمی برای توسعه وب قابل استفاده است. سامانه ترکیبی LAMP، یکی از عواملی است که محبوبیت توسعه وب در جهان را افزایش داده است. عامل دیگر در توسعه وب، «نرم‌افزارهای توسعه وب» هستند که استفاده از آنها بسیار آسان است. پرکاربردترین این نرم‌افزارها، WebDev، Adobe Dreamweaver، Microsoft Expression Studio (پیش‌ترMicrosoft Frontpage بود.) هستند. به شکل تقریبی هر کسی میتواند در مدت زمان کوتاهی با استفاده از این نوع نرم‌افزارها یک وبگاه طراحی کند. در هنگام استفاده از نرم‌افزارهای توسعه وب، نیازی به دانستن «زبان نشانه‌گذاری ابرمتن» (HTML) یا دیگر زبانهای برنامه‌نویسی وب نیست اما برای تولید آثار حرفه‌ای تر، مقوله‌های مذکور توصیه میشود. نسل آینده ابزارهای توسعه وب برای تولید وب به عنوان راهی در جهت اجرای نرم‌افزارهای کاربردی به شکل برخطی از پیشرفت‌های نیرومندی در فن‌آوری‌های Microsoft .NET و LAMP استفاده می‌کنند. همینک توسعه‌دهندگان وب به تولید انواعی از نرم‌افزارهای کاربردی که به شکل خدمات وب ارائه میشوند، کمک می‌کنند تا بتوانند آنان را مانند نرم‌افزارهای کاربردی رومیزی رایانه، تجاری کنند.
تغییر روش ارتباطات با استفاده از توسعه وب
به جای اجرای کدهای قابل اجرا بر روی یک رایانه محلی، کاربران از نرم‌افزارهای کاربردی برخطی برای تولید محتوای جدید بهره می‌گیرند. این موضوع روشهای نوینی را در ارتباطات بوجود آورده است و اجازه داده است تا مجال و فرصت‌های بیشتری برای تمرکز-زدایی اطلاعات و توزیع رسانه‌ها ایجاد گردد. نمونه‌های زیادی وجود دارند که تغییرات در روش ارتباطات و تجارت را با استفاده از صنعت توسعه وب، نشان می‌دهند. وب‌گاه‌های حراجی برخط مانند eBay، روش مصرف مصرف‌کنندگان و پرداخت برای خدمات و کالاها را تغییر داده‌اند. فروشنده‌های برخطی واسطه مانند Amazon.com و Buy.com، روشهای خرید و تجربه کسب سود را برای مصرف کنندگان زیادی تغییر داده‌اند.
یک نمونه بسیار خوب دیگر برای تغییر روش ارتباطات با استفاده از توسعه وب، «وب‌نوشت» (به انگلیسی Blog) است. نرم‌افزارهای کاربردی وب مانند مووبل تایپ و وردپرس، به راحتی محیط‌های وب‌نویسی کاملی را برای وب‌گاه‌های شخصی ایجاد کرده‌اند. سامانه‌های متن‌باز مدیریت محتوا مانند Typo3، Xoops، Joomla! و Drupal، با بهره‌گیری از حالت‌های نوینی از ارتباطات، توسعه وب را گسترش داده‌اند.
نواحی هم‌نوع (به انگلیسی Typical Areas)
توسعه وب با استفاده از تعداد زیادی نواحی هم‌نوع امکانپذیر است که عبارتند از:
الف) برنامه‌نویسی سمت مشتری
■ ای‌جکس: روشهای نوینی را در کاربرد جاوااسکریپت، پی‌اچ‌پی و دیگر زبانهای برنامه‌نویسی برای بهبود تجربه کاربر فراهم کرده است.
■ فلش: نرم‌افزار Adobe Flash Player یک سکوی سمت مشتری قابل دسترس و آماده برای RIAها است. همچنین Flex 2 به Flash Player (نگارش 9 به بعد) این توانایی را داده است.
■ جاوااسکریپت: که رسماً EMCAScript نامیده میشود، یک ابزار برنامه‌نویسی سمت-کاربری آماده است.
■ مایکروسافت روشن‌نقره‌ای (به انگلیسی Microsoft Silverlight) یک افزونه مرورگر شرکت مایکروسافت است که توانایی خلق پویانمایی، گرافیک‌های برداری و ویدئوهای با وضوح تصویری بالا را داراست. این افزونه خود به وسیله زبانهای برنامه‌نویسی .NET و XAML نوشته شده است.
ب ) برنامه‌نویسی سوی کارپرداز
■ ASP (محصولی از مایکروسافت)
■ ترکیب یخی (به انگلیسی ColdFusion – محصولی از شرکت Adobe و مایکرومدیا)
■ CGI و Perl (منبع باز)
■ جاوا به عنوان نمونه J2EE یا WebObject
■ لتوس دومنیو
■ PHP (منبع باز)
■ Ruby، به عنوان نمونه Ruby on Rails (منبع باز)
■ گفتگوی کوچک (به انگلیسی SmallTalk) به عنوان نمونه «کناردریا» (به انگلیسی Seaside)، AIDA/Web
■ SSJS: جاوااسکریپت سمت-کارپرداز به عنوان نمونه آپتانا ژاکسر (به انگلیسی Aptana Jaxer)، مازیلا رینو (به انگلیسی Mozilla Rhino )
■ گوی وبی (به انگلیسی Websphere – محصولی از IBM)
■ .NET (محصول مایکروسافت)
به هر حال دانستن زبانهایی مانند Ruby و Python به شکل جفتی همراه با دیگر خدمت دهنده پایگاه داده به غیر از MySQL کمتر پیش می‌آید. در زیر نمونه‌هایی از دیگر پایگاه‌های داده تحت استفاده در وب وجود دارند. برخی از توسعه‌دهندگان ترجیح می‌دهند از سامانه ترکیبی LAPR (عبارت است از: سیستم‌عامل لینوکس، راه‌انداز کارپرداز Apache، فن‌آوری پایگاه داده PostgreSQ و زبان برنامه‌نویسی وب Ruby on Rails) برای توسعه وب استفاده کنند.
فن‌آوری پایگاه داده
■ Apache Derby
■ DB2
■ پرنده آتشین (Firebird)
■ مایکروسافت اس کیو ال سرور (Microsoft SQL Server)
■ اس کیو ال من (MySQL)
■ Oracle
■ PostgreSQL
■ SQLite
برخی از توسعه‌دهندگان وب برای تمرین تلاش می‌کنند تا به مهارت‌ها و وظایف علمی در این زمینه دست یابند. این مهارت‌ها عبارتند از:
■ طراحی گرافیک / طراحی وب
■ مدیریت محتوای صفحات وب
■ مدیریت برنامه نویسی و یکپارچه سازی و توسعه صفحات وب
■ تست استرسی وب سرور درمورد حجم ترافیک و ...
■ تست و آنالیز امنیتی وب سرور
■ معماری اطلاعات و قوانین درج و ویرایش برای دسترسی به وب و بهینه‌سازی موتور جستجو
■ مدیریت پروژه، تضمین کیفیت و دیگر مشارکت‌های جانبی برای توسعه فن‌آوری اطلاعات
فهرست بالا یک سلسله مراتب ساده برای توسعه وبگاه است و میتواند شامل انواع سمت-کاربر و سمت-کارپرداز شود. باید خاطرنشان کرد که توسعه وب عموماً به دو بخش تقسیم می‌گردد. نخست بخش برنامه‌نویسی سمت-کابر مانند طراحی و قالب‌بندی است، سپس برنامه‌نویسی سمت-کارپرداز است که کارکرد سامانه‌های زیرین را پوشش می‌دهد. برنامه‌نویسی سمت-کاربر مانند XHTML بر روی یک رایانه محلی (در یک مرورگر وب) ذخیره و اجرا می‌گردد. این در حالی است که برنامه‌نویسی سمت-پرداز بر روی یک رایانه محلی قابل دسترسی نیست و بر روی خادم وبی قابل اجراست که XHTML مناسب را تولید کند و سپس به یک رایانه محلی بفرستد. طبیعتاً برنامه‌نویسی سمت-کاربر به شما این اجازه را می‌دهد تا کدهای HTML را بر روی یک رایانه محلی تصحیح کنید و برگه‌ها را همراه با محتوای به‌روز شده، تازه کنید. از این‌رو طراحان وب به این عقیده می‌رسند که فایلهای حاوی کدهای سمت-کارپرداز برای آنها امنیت به همراه دارد. اگر یک سند حاوی کدهای سمت-کارپرداز، محتوایی را از یک سند سمت-کاربری تغییریافته بپذیرد، توسعه وب آن برگه از امنیت ضعیف‌تری برخوردار است.
ملاحظات امنیتی
توسعه وب، ملاحظات امنیتی را با خود به همراه دارد. مانند بررسی خطا هنگام ورود داده‌ها بر روی یک فرم، پالایه کردن اطلاعات خروجی و رمزگذاری. اقدامات خراب‌کارانه مانند «تزریق SQL» (SQL Injection) میتواند به وسیله کاربرانی که قصد شرارت دارند، اجرا شود. برخی از اسناد وب ممکن است به شیوه‌ای طراحی شوند که کاربران بدخواه بتوانند دسترسی غیرمجاز به اسناد داشته باشند و برای گردآوری اطلاعاتی مانند نشانی‌های پست الکترونیک، گذرواژه‌ها و هر نوع محتوای حفاظت شده مانند شماره‌های کارت اعتباری تلاش کنند.
برخی از این ملاحظات امنیتی به محیط خدمت‌دهنده بستگی دارد. (مانند خدمات اطلاعات اینترنت مایکروسافت و یا آپاچی) که رایانه را برای کار با زبانهای برنامه‌نویسی مانند PHP، Ruby، Python، Perl یا ASP آماده می‌کنند. بنابراین لازم است که توسعه‌دهنده وب، خدمت‌دهنده مناسبی را برای کار خود انتخاب نماید. با این حال آزمایش دقیق نرم‌افزارهای کاربردی وب پیش از انتشار عمومی، از نفوذهای امنیتی جلوگیری می‌کند.
نگهداری یک خدمت‌دهنده وب دور از نفوذهای بدون مجوز، اغلب «محدودکردن درگاه خدمت‌دهنده» نامیده میشود. بسیاری از فن‌آوری‌ها هنگامی به اجرا درمی‌آیند، که اطلاعات به شکل امن از مکانی به مکان دیگر انتقال داده میشود. برای نمونه مجوزهای رمزگذاری متعلق به «لایه حفره امنیتی» (به انگلیسی Secure Socket Layer - SSL) که به واسطه اسناد معتبر منتشر میشوند، از کلاه‌برداری‌های اینترنتی جلوگیری می‌کند. بسیاری از توسعه‌دهندگان وب اغلب هنگام انتقال و ذخیره اطلاعات حساس، شکل‌های متفاوتی از رمزگذاری را بکار می‌برند. درک اولیه مفاهیم امنیتی فن‌آوری اطلاعات اغلب بخشی از دانش یک توسعه‌دهنده وب است. به خاطر حفره‌های امنیتی نو در نرم‌افزارهای کاربردی وب که پس از آزمایش و اجرای آنها، پیدا میشوند، به‌روزرسانی‌های وصله‌های امنیتی به شکل مستمر برای این نرم‌افزارها منتشر میشود. توسعه‌دهندگان وب اغلب برای به روز نگه داشتن نرم‌افزارهای وب، تلاش می‌کنند وصله‌های امنیتی مطابق با وضعیت امنیتی جدید کشف و منتشر کنند.
ترافیک وب
ترافیک وب (به انگلیسی: Web traffic) یا شُدآمد وب میزان داده‌هایی است که توسط بازدیدکنندگان یک وبگاه ارسال و دریافت میشود. از اواسط دههٔ ۱۹۹۰، شدآمد وب بخش اعظم ترافیک اینترنت را تشکیل داده‌است. شدآمد وب از طریق شمار بازدیدکنندگان و شمار صفحاتی که از آنها بازدید می‌کنند تعیین میشود. وب‌گاه‌ها معمولاً بر آمدوشد ورودی و خروجی خود نظارت می‌کنند تا بدانند که کدام بخش‌ها یا صفحات محبوب‌ترند و اینکه آیا روند ظاهری خاصی، مثلاً بازدید از یک صفحهٔ خاص توسط مردم کشوری مشخص، وجود دارد یا خیر. راه‌های زیادی برای نظارت بر شدآمد وب وجود دارد و اطلاعات گردآوری شده برای کمک به ساختاربندی وبگاه، برجسته کردن مشکلات امنیتی و یا نشان دادن کمبود احتمالی پهنای باند به کار می‌رود.
پیوند ورودی
پیوند ورودی یا بک‌لینک (به انگلیسی: Backlink یا Inlink) به ابرپیوند یک وبگاه به وبگاه دیگر می‌گویند که یکی از موارد تعیین‌کننده‌ی میزان بهینه‌سازی موتور جستجو می‌باشد.
بانکداری الکترونیک
بانکداری الکترونیک یا برخط یا اینترنتی، عبارت است از فراهم آوردن امکاناتی برای کارکنان در جهت افزایش سرعت و کارایی آنها در ارائه خدمات بانکی در محل شعبه و همچنین فرایندهای بین شعبه‌ای و بین بانکی در سراسر دنیا و ارائه امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به مشتریان که با استفاده از آنها بتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در بانک، در هر ساعت از شبانه روز (۲۴ ساعته) از طریق کانالهای ارتباطی ایمن و با اطمینان عملیات بانکی دلخواه خود را انجام دهند.
به عبارت دیگر بانکداری الکترونیکی استفاده از فناوری‌های پیشرفته نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مبتنی بر شبکه و مخابرات برای تبادل منابع و اطلاعات مالی به صورت الکترونیکی است و نیازی به حضور فیزیکی مشتری در شعبه نیست.
به مشتریان اجازه می‌دهد تا معاملات اقتصادی را در یک وبسایت امن به طرقی مثل کارهای خرده بانکی یا بانک مجازی، موسسه مالی و اعتباری یا شرکتهای ساخت و ساز انجام دهند.
تعریف
مولر (۲۰۰۸)، بانکداری الکترونیک را استفاده بانکها از اینترنت برای ارائه خدمات بانکی به مشتریان و استفاده مشتریان از اینترنت برای ساماندهی، کنترل و انجام تراکنش بر روی حسابهای بانکی خود تعریف می‌کند. با این حال، برخی از صاحبنظران تعریف کلی تری ارائه کرده‌اند و استفاده از سایر ابزارها و کانالهای الکترونیک نظیر تلفن همراه، تلفن و تلویزیون دیجیتال به منظور اطلاعرسانی، ایجاد ارتباط و انجام تراکنش بانکی را نیز مشمول تعریف بانکداری الکترونیک دانسته‌اند. مهمترین کانالهای بانکداری الکترونیک عبارتند از:
رایانه‌های شخصی
کیوسک
شبکه‌های مدیریت یافته
تلفن ثابت و همراه
دستگاههای خودپرداز
پایانه‌های فروش
تاریخچه
پول الکترونیک، برای نخستین بار در سال ۱۹۱۸ در کشور آمریکا توسط بانک‌های فدرال رزرو (Federal Reserve Banks) مورد استفاده قرار گرفت. این بانکها، پرداخت و انتقال وجوه را با استفاده از تلگراف در دستور کار خود قرار دادند. این بانک بعدها با توسعه موسسات تهاتری خودکار (در سال ۱۹۷۲)، زمینه استفاده گسترده از پول الکترونیک را فراهم کرد.
اولین تجربه ساخت دستگاه خودپرداز به سال ۱۹۳۹ برمی‌گردد. این دستگاه که توسط سه مخترع به نام‌های لاتر، جرج و سیمجیان ساخته شد، مورد توجه بانکها و سازمانها قرار نگرفت. با وجود این تجربه ناموفق، سه مخترع دیگر با نام‌های دان وتزل، تام بارنز و جرج چستین در سال ۱۹۶۸، ساخت دستگاه خودپرداز را با مفهومی جدید آغاز کردند. ساخت اولین نمونه آنها، پنج میلیون دلار هزینه در بر داشت. محصول این پروژه در سال ۱۹۷۳ به عنوان اولین دستگاه خودپرداز در بانک کمیکال (Chemical Bank) در شهر نیویورک نصب شد. اولین نسل از دستگاههای خودپرداز، به صورت آفلاین کار می‌کردند و پول به صورت خودکار از حساب مشتریان کسر نمی‌شد. بنابراین فقط مشتریان ویژه‌ای که از اعتبار خاصی برخوردار بودند، مجاز به استفاده از این دستگاه‌ها بودند.
منادی سرویس‌های بانکداری خانگی مدرن سرویس‌های بانکداری از راه دور از طریق رسانه‌های الکترونیکی در اوایل دهه هشتاد بودند. در اواخر دهه هشتاد کلمه آنلاین محبوب شد و به استفاده از یک پایانه، صفحه کلید، و صفحه نمایش برای دسترسی به سیستم بانکی از طریق یک خط تلفن اطلاق می‌شد. کلمه بانکداری خانگی همچنین میتواند به استفاده از یک صفحه کلید کوچک عددی برای فرستادن صدا از طریق خط تلفن به وسیله دستورالعمل‌هایی برای بانک اطلاق شود. سرویس‌های آنلاین در سال ۱۹۸۱ در نیویورک شروع به کار کردند زمانی که چهار بانک بزرگ شهر سرویس‌های بانکداری خانگی را به وسیله سیستم ویدئوتکس (Videotex) ارائه کردند. به دلیل شکست تجاری تکنولوژی videotext این سرویس‌های بانکداری هرگز محبوب نشد به جز در فرانسه –جایی که استفاده از videotext به وسیله شرکت telecom تامین مالی می‌شد- و انگلستان – که سیستم prestel استفاده می‌شد. اولین سرویس‌های بانکداری آنلاین خانگی در انگلستان به وسیله شرکت ساخت و ساز ناتینگهام (NBS) در سال ۱۹۸۳ پایه ریزی شد. سیستمی که استفاده می‌شد بر پایهٔ سیستم prestel انگلیسی بود و از یک رایانه – مثل BBC Micro- یا صفحه کلید متصل به سیستم تلفن و دستگاه تلویزیون استفاده می‌کرد. این سیستم (که ارتباط خانگی-homelink- نامیده می‌شد) مشاهده آنلاین صورتحسابها، انتقالات بانکی و پرداخت قبوض را ممکن می‌ساخت. برای انجام انتقال بانکی یا پرداخت قبوض، باید یک دستورالعمل نوشته شده حاوی جزئیات دریافت کننده موردنظر به NBS فرستاده شود و آنجا اطلاعات وارد سیستم homelink شود. اغلب دریافت کنندگان، شرکتهای گاز و برق و تلفن و حساب‌هایی در بانک‌های دیگر بودند. اطلاعات پرداخت انجام شده از طریق Prestel توسط دارنده حساب وارد سیستم NBS میشود. یک چک توسط NBS برای دریافت کننده وجه فرستاده میشود و یک اطلاعیه حاوی جزئیات پرداخت نیز برای دارنده حساب فرستاده میشود. سیستم BACS بعدها برای انتقال مستقیم مستقیم پرداختی ابداع و استفاده شد. موسسه اعتباری فدرال استنفورد اولین موسسه‌ای بود که در اکتبر سال ۱۹۹۴ سرویس‌های بانکداری اینترتی را به همه اعضای خود ارائه کرد.
خدمات بانکداری الکترونیک
لی (۲۰۰۲)، خدمات بانکداری الکترونیک را از سه جنبه مورد توجه قرار می‌دهد و معتقد است مشتریان بانکها، در سه سطح قادر به دریافت خدمات بانکداری الکترونیک هستند. این سه سطح عبارتند از:
اطلاعرسانی: این سطح ابتدایی‌ترین سطح خدمات بانکداری الکترونیک است. در این سطح، بانک، اطلاعات مربوط به خدمات و عملیات بانکی خود را از طریق شبکه‌های عمومی یا خصوصی معرفی می‌کند.
ارتباطات: این سطح از خدمات بانکداری الکترونیک، امکان انجام مبادلات بین سیستم بانکی و مشتری را فراهم می‌آورد. ریسک این سطح در خدمات بانکداری الکترونیک بیشتر از شیوه سنتی است و به ابزارهای مناسبی برای کنترل دسترسی کاربران به شبکه بانک نیاز دارد.
تراکنش: در این سطح، مشتری قادر است با استفاده از یک سیستم امنیتی کنترل شده، فعالیتهایی از قبیل صدورچک، انتقال وجه و افتتاح حساب را انجام دهد. این سطح از خدمات بانکداری الکترونیک، از بالاترین سطح ریسک برخوردار است.
ویژگی‌ها
شیوه‌های بانک داری آنلاین ویژگی‌ها و قابلیتهای مشترک بسیاری دارند ولی اغلب همچنین دارای ویژگی‌هایی با کارکرد خاص هستند. ویژگی‌های مشترک به چند دسته تقسیم میشوند:
تراکنشی (به طور مثال: انجام یک تراکنش مالی مثل انتقال حساب به حساب، پرداخت قبض، انتقال سیمی، درخواست وام یا یک حساب جدید و غیره)
ارائه و پرداخت قبوض الکترونیکی
انتقال پول بین حساب جاری و پس انداز خود فرد یا به حساب مشتری دیگر
خرید و فروش اوراق سرمایه گذاری
عملیات و تراکنش‌های مربوز به وام مثل بازپرداخت اقساط
غیرتراکنشی (مثل: صورتحساب آنلاین، ارتباطات توسط چک، گفتگو)
صورتحساب‌های بانکی
مدیریت موسسات مالی: ویژگی‌هایی که به موسسات مالی اجازه می‌دهد که عملیات آنلاین کاربران نهایی خود را مدیریت کنند.
مدیریت ASP/Hosting: ویژگی‌هایی که به شرکتهای اراده دهنده فضای وب اجازه می‌دهد تا روشهای ارتباط با موسسات مالی را مدیریت کند.
ویژگی‌هایی که به طور عادی منحصر به بانکداری تجاری هستند شامل:
پشتیبانی از چندین کاربر با سطوح مجوز متفاوت
فرایند موافقت تراکنش
انتقال سیمی
ویژگی‌هایی که به طور عادی منحصر به بانکداری اینترنتی هستند شامل:
پشتیبانی از مدیریت مالی شخصی مثل وارد کردن داده در نرم‌افزار حسابداری شخصی. برخی از پلت فرم‌های بانکداری آنلاین از حساب تجمعی هم پشتیبانی می‌کنند که به مشتریان اجازه می‌دهد همه حسابهایشان را –چه آنها که در بانک مرکزی شان است و چه آنها که در موسسات دیگر است- در یک جا مورد بررسی و نظارت قرار دهند.
شاخه‌های بانکداری الکترونیک
بانکداری اینترنتی
بانکداری مبتنی بر تلفن همراه و فناوری‌های مرتبط با آن
بانکداری تلفنی
بانکداری مبتنی بر نمابر
بانکداری مبتنی بر دستگاههای خودپرداز
بانکداری مبتنی بر پایانه‌های فروش
بانکداری مبتنی بر شعبه‌های الکترونیکی
بانکداری مبتنی بر دستگاه های کارت خوان
مزایای بانکداری الکترونیک
مزایای بانکداری الکترونیک را میتوان از دو جنبه مشتریان و موسسات مالی مورد توجه قرار داد از دید مشتریان میتوان به صرفه جویی در هزینه‌ها، صرفه جویی در زمان و دسترسی به کانالهای متعدد برای انجام عملیات بانکی نام برد. از دید موسسات مالی میتوان به ویژگی‌هایی چون ایجاد و افزایش شهرت بانکها در ارائه نوآوری، حفظ مشتریان علی‌رغم تغییرات مکانی بانکها، ایجاد فرصت برای جستجوی مشتریان جدید در بازارهای هدف، گسترش محدوده جغرافیایی فعالیت و برقراری شرایط رقابت کامل را نام برد.
براساس تحقیقات موسسه Data Monitor مهمترین مزایای بانکداری الکترونیک عبارت‌اند از: تمرکز بر کانالهای توزیع جدید، ارائه خدمات اصلاح شده به مشتریان و استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک. البته مزایای بانکداری الکترونیک از دیدگاه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نیز قابل بررسی است. رقابت یکسان، نگهداری و جذب مشتریان از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در کوتاه مدت (کمتر از یکسال) هستند. در میان مدت (کمتر از ۱۸ ماه) مزایای بانکداری الکترونیک عبارت‌اند از: یکپارچه سازی کانالهای مختلف، مدیریت اطلاعات، گستردگی طیف مشتریان، هدایت مشتریان به سوی کانالهای مناسب با ویژگی‌های مطلوب و کاهش هزینه‌ها، کاهش هزینه پردازش معاملات، ارائه خدمات به مشتریان بازار هدف و ایجاد در آمد نیز از جمله مزایای بلند مدت بانکداری الکترونیک هستند.
خلاصه مزایا
۱- امکان دسترسی مشتریان به دریافت خدمات بانکی بدون حضور فیزیکی با ارتباطات ایمن. ۲- استفاده از اینترنت برای ارائه عملیات و سرویس‌های بانکی و اعمال تغییرات انواع حسابهای مشتری. ۳- ارائه مستقیم خدمات و عملیات بانکی جدید و سنتی به مشتریان از طریق کانالهای ارتباطی متقابل الکترونیک.
گستره جهانی
براساس گزارش تحقیقاتی موسسه Data Monitor (مرکز تجزیه و تحلیل اطلاعات بانکداری در اروپا) آمار استفاده کنندگان از سیستمهای بانکداری الکترونیک در هشت کشور فرانسه، آلمان، هلند، اسپانیا، سوئد، سوئیس و انگلیس از ۴٫۵ میلیون نفر در سال ۱۹۹۹ به حدود ۲۲ میلیون نفر در سال ۲۰۰۴ رسیده است. در سال ۲۰۰۵ بیش از ۷۵ درصد شرکتهای فعال در کشورهای توسعه یافته حداقل یکی از خدمات بانکداری الکترونیکی استفاده می‌کنند. امنیت حساب کاربران۲. امکان مراجعه به بانک در هر زمان ومکان۳. باعث رشوپویای اقتصادهرکشور
امنیت
حفاظت از طریق تایید رمز عبور تکی اگر چه در امن‌ترین سایتهای فروش اینترنتی به کار می‌رود ولی برای فعالیت‌های بانکداری آنلاین شخصی در برخی کشورها به اندازه کافی امن به نظر نمی‌رسد. اساساً دو روش امنیتی متفاوت برای بانکداری آنلاین وجود دارد:
سیستم PIN/TAN که PIN نشان دهنده یک رمز عبور برای ورود است و TAN نشان دهنده رمزهای عبور یکبار مصرف است که برای اعتباربخشی و امنیت تراکنش هاست. TANها به شیوه‌های گوناگونی توزیع میشوند که معمولترینش اینست که یک لیست از TANها توسط نامه پستی به کاربر بانکداری آنلاین فرستاده میشود. امن‌ترین راه استفاده از TANها اینست که آنها رو بر حسب نیاز توسط یک نشان امنیتی تولید کنیم. این TANهای تولید شده توسط نشانه، وابسته به زمان و یک راز امنیتی واحد که در نشانه امنیتی ذخیره شده (که تاییدیه ۲عاملی خوانده میشود) هستند. معمولاً بانکداری آنلاین با PIN/TAN از طریق مرورگرهایی که از ارتباطات امن SSL استفاده می‌کنند انجام میشود بنابراین نیازی به رمزنگاری اضافه‌ای نیست.
بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا که تمام تراکنش‌ها امضا شده و به طور رقمی رمزنگاری میشوند. کلیدها برای تولید امضا و رمزنگاری میتواند روی کارتهای اعتباری یا هر نوع رسانه حافظه دار بسته به نوع پیاده سازی آن ذخیره شوند.
حملات
بیشتر حملات به بانکداری آنلاین امروزه بر پایه فریب کاربر برای دزدیدن اطلاعات ورود و TANهای معتبر است. یک مثال شناخته شده برای این حملات ساخت صفحه مشابه یک سایت برای فریب کاربر است تا با وارد کردن اطلاعات شخصی خود آنها را در اختیار دزدان قرار دهد. همچنین نوشتن اسکریپت سایتهای عبور و یا استفاده از ضبط کننده‌های کیبورد (تروجان‌ها) هم به عنوان راه‌هایی برای سرقت اطلاعات افراد به کار می‌رود. یک روش برای حمله به بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا اینست که نرم‌افزار مورد استفاده را جوری دستکاری کنند که روی صفححه نمایش تراکنش صحیح را نشان دهد ولی در پشت صحنه، یک تراکنش دروغین امضا شود. گزارش اخیرتکنولوژی FDIC که از گردآوری و همگردانی گزارش فعالیت فایلهای مشکوک بانکها، هر ۳ ماه یکبار تشکیل میشود، ۵۳۶ مورد جرائم رایانه‌ای را لیست کرده که به طور میانگین، هر کدام باعث ۳۰۰۰۰ دلار ضرر شده است. این رقم در چارک دوم سال ۲۰۰۷ به ۱۶ میلیون دلار افزایش یافته است. تخلفات رایانه‌ای بین چارک اول و دوم سال ۲۰۰۷ ۱۵۰ درصد افزایش داشته است. گزارش‌ها حاکیست در ۸۰ درصد موارد منبع تجاوز نامعلوم است ولی در حین بانکداری آنلاین انجام گرفته است.
اقدامات متقابل
اقدامات متقابل زیادی وجود دارند که سعی می‌کنند از تجاوز جلوگیری کنند. گواهینامه دیجیتال برای مقابله با صفحات مشابه دروغین به کار می‌روند، استفاده از کارتخوان‌های گروه ۳ تلاشی برای جلوگیری از دستکاری تراکنش‌ها به وسیله نرم‌افزار در انواع روشهای بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا است. برای محافظت سیستمشان از تروجان‌ها، کاربران باید از نرم‌افزارهای تشخیص دهنده ویروس استفاده کنند و مراقب نرم‌افزارهای دانلودی و فایلهای پیوستی به ایمیل‌ها باشند. در سال ۲۰۰۱ موسسه FFIEC راهنمای تشخیص هویت چندمعیاره (MFA) رامنتشر کرد و از آن پس، تا اواخر ۲۰۰۶ نیاز به حضور در محل بود.
تبادل الکترونیکی داده
تبادل داده‌های تجاری تحت استانداردی خاص که مورد توافق طرفین باشد از یک رایانه به رایانه دیگر بدون دخالت متصدی را تبادل الکترونیکی داده گویند. معتبرترین شیوه تبادل الکترونیکی داده یی دی آی (EDI) نام دارد که اولین بار در سال ۱۹۷۰ میلادی (برابر با ۱۳۴۹ شمسی) توسط شبکه‌های افزاینده ارزش موسوم به VAN برای جایگزینی انتقال داده به‌وسیله مودم و یا سیستمهای متداول کاغذی ارائه شد. خدمت ارائه شده از استاندارد X۱۲ تعریف شده توسط موسسه ملی استاندارد آمریکا موسوم به ANSI برای تعریف داده‌ها استفاده می‌کرد که هنوز مورد استفاده در آمریکای شمالی و سایر نقاط دنیا می‌باشد. بعدها سازمان ملل استاندارد دیگری را به نام EDIFACT معرفی و به اعضا پیشنهاد کرد که بیشتر در اروپا متداول می‌باشد.
لازم به تذکر است که تبادل الکترونیکی داده مستقل از استاندرد تعریف داده و یا پروتکل انتقال داده می‌باشد ولی برخی به غلط آن را فقط مختص استانداردهای X۱۲ و EDIFACT می‌داند در حالی که با پیدایش اینترنت و XML فصل نوینی در تبادل الکترونیکی داده گشوده شده‌است.
مزایا
تسریع در انجام امور تجاری
کاهش هزینه
افزایش درآمد
کاهش خطا
معایب
هزینه اولیه پیاده سازی
نیاز به نیروی انسانی ماهر
استانداردهای تعریف داده‌های تجاری
اگر چه دو استاندارد ASC X۱۲ و UN EDIFACT از متداول‌ترین استانداردهای داده میباشند که به طور گسترده در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته‌اند ولی با پیدایش XML استانداردهای دیگری که خاص مجموعه کاری مشخصی هستند طراحی و عرضه شدند.
EDI
ASC X۱۲ - اولین استاندارد داده الکترونیکی که توسط سازمان استاندارد ملی آمریکا ارائه شد. این استاندارد بطور عمده در آمریکا شمالی مورد استفاده قرار میگرد.
UN EDIFACT - استاندارد عرضه شده توسط سازمان ملل که بطور عمده در اروپا مورد استفاده قرار میگرد.
HIPAA
XML
ebXML
RosettaNet
cXML
پروتکلهای انتقال داده‌های تجاری
پروتکلهای ارتباطی متنوعی در دسترس میباشند که بسته به نوع ارتباط کاری بین دو مجموعه مورد استفاده قرار می‌گیرند. پروتکلها بر اساس بستر پیاده سازی آنها که میتواند شبکه‌های افزاینده ارزش و یا اینترنت باشد گروه بندی میشوند.
پروتکلهای بر مبنا شبکه‌های افزایش ارزش
BISYNC
پروتکلهای بر مبنا اینترنت
AS۱
AS۲
AS۳
GISB
مرحله پیاده سازی
پیش زمینه هرگونه تبادل دادهای بین دو مجموعه تجاری انجام مذاکرات تجاری برای عقد قرارداد می‌باشد و تنها بعد از برقراری روابط تجاری است که دو مجموعه به پیاده سازی تبادلات الکترونیکی می‌پردازند.
تعیین و تعریف نوع داده و مستنداتی که باید بین دو مجموعه تبادل شود که معمولاً از طرف یک مجموعه بر دیگری تحمیل میشود. شرکتهای معتبر تجاری مستندات مربوط به تعریف داده در قالب‌های استاندارد مورد نیاز خود را به همراه تفسیر خود از داده‌ها در اختیار شرکای تجاری خود قرار می‌دهند. این مستندات را بطور معمول راهنمای تبادل الکترونیکی داده (EDI Guidelines) می‌نامند.
پیاده سازی مستندات تنها مربوط به داده‌هایی می‌باشد که برای اولین بار قرار است تولید و مبادله شود.
از آنجا که کلیه مبادلات باید رمزگذاری شود، طرفین کلیدهای عمومی رمزگشا را تبادل می‌کنند تا قادر به رمزگشایی داده‌های دریافتی باشند.
با استفاده از یک پروتکل ارتباطی است که معمولاً از طرف یکی از طرفین تبادل بر دیگری تحمیل میشود بطور آزمایشی مستنداتی تبادل میشود تا دو مجموعه از صحت پروسه اطمینان حاصل کنند.
مرحله عملیاتی
سناریوی ساده زیر مراحل تولید تا ارسال داده را شرح می‌دهد.
سیستم تجاری
داده در سیستم تحاری موجود در یکی از طرفین تجارت تولید میشود.
سیستم مدیریت مستندات تجاری
بررسی صحت داده‌ها و تطبیق آن با دادهای مورد نیاز شریک تجاری
تبدیل داده‌ها به قالب استاندارد مورد پذیرش شریک تجاری
ثبت مستندات جهت بازرسی و ممیزی داده‌های تجاری
نرم‌افزار ارتباطی
رمزگذاری داده‌ها با استفاده از کلید خصوصی
ارسال داده‌ها از طریق پروتکل تعیین شده بین طرفین
دریافت «تایید ارسال پیام» (MDN)
رمزگشایی «تایید ارسال پیام» با استفاده از کلید عمومی شریک تجاری
سیستم مدیریت مستندات تجاری
بروزرسانی داده‌های بازرسی (ثبت ارسال موفقیت آمیز داده)
با کمک فناوری خدمات وب (Web services) میشود سرویسها و خدمتهای گوناگون را در روی اینترنت پراکنده کرد. منظور از خدمت، واحدی کوچک یا بزرگ از نرم‌افزار آماده به کار است که میتواند کار یا خدمتی را برای مشترکان خود انجام دهد.
میزبانی صفحات وب
میزبانی در واقع فضای مورد نیاز شما را برای ساخت وبگاه در اختیار شما قرار می‌دهد.
مزایای مربوط به خدمات وب'
بزرگ‌ترین مزیت روش نو از ناحیهٔ حضور اکس‌ام‌ال در اکثر ساختارهای مربوط به خدمات وب می‌آید. نیاز به آنهمه اکس‌ام‌ال به خاطر غلبه بر عدم مقیاس‌پذیری (scalability) شیوه‌های پیشین در مهندسی و ساخت اینترنت است. از آنجا که اکس‌ام‌ال متن گراست text-based، شمه‌ای از نرمی و انعطاف پذیری شگفت آوری که در زبان انسان موجود است با سختی و شکنندگی روشهای ماشینی ترکیب شده و ما را به ساخت سامانه‌های بسیار گسترش‌پذیر توانا می‌گرداند.
استانداردهای خدمات وب
پروتکل دسترسی ساده به شیء (SOAP)
بر اساس پروتکل دستیابی ساده به شیء است که تمامی خدمات وب به گردش در می‌آید. منظور از پروتکل، مجموعه شرح قواعد و فرمت‌های مربوط به ارسال پیامهای مخابراتی از یک ماشین به ماشین دیگر است. SOAP پروتکل ساده‌ای ست که به منظور سازگاری (compatibility) با سکوهای (platforms) مختلف و نیز سیستمهای عامل (operating systems) گوناگون نوشته شده است. هدف اساسی این پروتکل را باید امکان پذیری مخابرات ماشین به ماشین در محیط‌های محاسباتی نامتجانس (heterogeneous) ذکر کرد.
زبان توصیف خدمات وب (WSDL)
هر چه بیشتر پرتکل‌های مخابراتی و فرمت پیامها بر روی وب به سمت استاندارد شدن پیش می‌رود، امکان و اهمیت توصیف مخابرات و امور تبادل یافته، به شیوه‌های ساختارپذیر (structured) نیز فزونی می‌یابد. زبان توصیف خدمات وب درست به منظور برآورده نمودن همین نیاز ابداع گردیده است، و این مهم را با تعریف یک گرامر اکس‌ام‌ال انجام می‌دهد. این گرامر به خصوص، خدمات موجود در شبکه را به صورت مجموعه‌هایی از نقاط پایانی مخابراتی بیان می‌نماید که قادرند به تبادل پیامهای مخابراتی بپردازند مبادرت ورزند.
شرح، کشف، و یکپارچه‌سازی جهانی (UDDI)
به وسیله فناوری شرح، کشف، و یکپارچه‌سازی فراگیر (Universal Description، Discovery، and Integration) میتوان به انتشار و نیز جستجوی خدمات وب اقدام کرد. این فناوری، خدمات وب را سامان داده، و پس از شرح آن ها، اطلاعات بدست آمده را در یک جایگاه مرکزی قرار می‌دهد.
دراینجا بیشتر تاکیدمان برتعامل با منابعی است که حالتپذیر(Statefull) هستند به جای استفاده از پیغامها و یا عملیاتها.
انواع سبک‌های استفاده از وب سرویسها
روش فراخوانی از راه دور - RPC
وب سرویس‌های این نوع، توابع توزیع شده ای رااجرا می کنند که فراخوانی شان بسیار برای تولیدگرها آشناست، بطور معمول ساده‌ترین واحد این مدل فراخوانی یک عملیاتی است که یک wsdl در پی دارد روشهای دیگری که با کارکرد مشابه به عنوان شی RPC می توان نام برد، Object Management Group's (OMG) و Common Object Request Broker Architecture (CORBA) و Microsoft's Distributed Component Object Model (DCOM) و یا سان مایکروسیستم جاوا ست که همان (RMI)نامیده میشود.
معماری سرویس گرا - Service-oriented architecture
وب سرویسها را برای پیاده سازی معماری با رویکرد به مفاهیم معماری سرویس گرا (SOA) می توان اجرا کرد که مبتنی است بر ساده‌ترین واحدهای ارتباطی که همان پیغامها میباشند در تقابل با اعمال (operation)، به همین دلیل است که غالباً با نام سرویس‌های پیغام گرا نامیده میشوند . این دست از وب سرویسها توسط اکثر تولیدکنندگان نرم‌افزار عمده در دنیا پشتیبانی می گردد، بر خلاف RPC در این مدل امکان اتصالات سست(loose coupling ) محقق تر است بدلیل اینکه تاکید بر روی CONTRACT ی است که WSDL تولید کرده به جای اینکه بروی جزئیات زمینه اجرا باشد.
نمایانگر حالت انتقال - (Representational state transfer (REST)
این مدل تلاشی است در جهت توصیف و یا ساخت معماری هایی که از http و یا پروتکلهای مشابه ای استفاده می کنند که هدفشان محدود کردن واسطه(interface) هاست به استفاده از اعمال شناخته شده واستاندارد (مثل GET، POST، PUT، DELETE بروی HTTP) دراینجا بیشتر تاکیدمان برتعامل با منابعی است که حالتپذیر(State-full) هستند به جای استفاده از پیغامها و یا عملیاتها. یک معماری مبتنی بر REST که REST-full نامیده میشود می تواند برای تعریف یک پیغام سوپ از WSDL بروی HTTP استفاده کند یا می تواند یک کلاس انتزاعی باشد که صرفاً بروی سوپ بنا شده باشد، یا می تواند تماماً بدون هیچ استفاده ای از سوپ ساخته شود. WSDL ۲ نه تنها اتصال به همه متدهای ورژن یک را امکانپذیر می‌کند بلکه تمامی متدهای اتصال به http را پشتیبانی می‌کند، بنابراین به نظر می رسد که برای وب سرور هایی از نوع REST این اجرا بهترین باشد، هر جند که پشتیبانی از این مشخصات فنی معماری، درون کیت‌های برنامه نویسی روز دنیا هنوز ضعیف می باشد. این برنامه‌ها معمولاً به سمت تولید ابزارهایی برای WSDL ۱ تمایل دارند.
توسعه وب
به هرگونه فعالیتی که به توسعه یک وبگاه بر روی وب جهان‌گستر یا یک شبکه اینترانت منجر شود، توسعه وب می‌گویند.
توسعه وب میتواند موارد زیر را شامل شود:
1- توسعه تجارت الکترونیک
2- طراحی وب
3- توسعه محتوای وب
4- برنامه‌نویسی کاربر سو/کارپرداز
5- پیکره‌بندی کارپرداز وب
درمیان توسعه‌دهندگان حرفه‌ای وب، «توسعه وب» معمولاً فقط به جنبه‌های غیرگرافیکی ساخت وب‌گاه‌ها مانند برنامه‌نویسی و نشانه‌گذاری وب نسبت داده میشود. توسعه وب میتواند از توسعه ساده‌ترین برگه‌های ایستا (به انگلیسی Static Pages) با محتوای متن ساده تا پیچیده‌ترین نرم‌افزارهای مبتنی بر وب، تجارت‌های الکترونیکی یا خدمات شبکه‌های اجتماعی شامل شود.
برای سازمانها و تجارت‌های بزرگ‌تر، گروههای توسعه وب می‌توانند شامل صدها نفر توسعه‌دهنده وب شوند. سازمان‌های کوچک‌تر ممکن است تنها به یک مدیر دائمی یا قراردادی وب نیاز داشته باشند و یا این وظیفه را به یک طراح گرافیک و یا یک کاردان سامانه‌های اطلاعاتی واگذار کنند. توسعه وب میتواند تلاش و همیاری جمعی چندین گروه توسعه‌دهنده وب باشد که برای این کار انتخاب شده‌اند.
توسعه وب به عنوان یک صنعت
از اواسط دهه 90 میلادی، توسعه وب به یکی از صنایع پررونق در جهان تبدیل شد. در سال 1995 میلادی تنها کمتر از 1000 شرکت توسعه وب در ایالات متحده آمریکا وجود داشتند این در حالی است که در سال 2005 میلادی این تعداد به بیش از 30000 شرکت رسید. انتظار می‌رود گستره صنعت توسعه وب در سال 2010، بیست درصد افزایش داشته باشد. رشد این صنعت تحت تاثیر شرکتهای بزرگی است که می‌خواهند محصولات و خدمات خود را به مشتری‌ها بفروشند و تجارت خود را به وسیله وب خودکار کنند.
علاوه بر این، هزینه توسعه پایگاه‌های وب و میزبانی آنها در طول این دوران به شکل شگفت‌انگیزی کاهش یافته است. امروزه به جای هزینه کردن ده‌ها هزار دلار، یک توسعه دهنده وب میتواند یک وبگاه ساده را با کمتر از 1000 دلار توسعه دهد که میزان این مبلغ بستگی به پیچیدگی و مقدار محتوای آن دارد. ...
سکوها و ابزارهای توسعه وب
سکوها (Platforms) و ابزارهای توسعه وب بسیار پراهمیت هستند. برای انتشار رایگان و کمک به توسعه وب، سامانه‌های ترکیبی زیادی بوجود آمده‌اند. یکی از محبوب‌ترین سامانه‌های ترکیبی برای توسعه وب LAMP است که مخفف چهار واژه Linux (یک سیستم‌عامل متن‌باز)، Apache (یک راه‌انداز کارپرداز وب)، MySQL (یک فن‌آوری و سامانه مدیریت پایگاه داده) و PHP (یک زبان برنامه‌نویسی وب) است. سامانه ترکیبی LAMP معمولاً با هزینه کمی برای توسعه وب قابل استفاده است. سامانه ترکیبی LAMP، یکی از عواملی است که محبوبیت توسعه وب در جهان را افزایش داده است. عامل دیگر در توسعه وب، «نرم‌افزارهای توسعه وب» هستند که استفاده از آنها بسیار آسان است. پرکاربردترین این نرم‌افزارها، WebDev، Adobe Dreamweaver، Microsoft Expression Studio (پیش‌ترMicrosoft Frontpage بود.) هستند. به شکل تقریبی هر کسی میتواند در مدت زمان کوتاهی با استفاده از این نوع نرم‌افزارها یک وبگاه طراحی کند. در هنگام استفاده از نرم‌افزارهای توسعه وب، نیازی به دانستن «زبان نشانه‌گذاری ابرمتن» (HTML) یا دیگر زبانهای برنامه‌نویسی وب نیست اما برای تولید آثار حرفه‌ای تر، مقوله‌های مذکور توصیه میشود. نسل آینده ابزارهای توسعه وب برای تولید وب به عنوان راهی در جهت اجرای نرم‌افزارهای کاربردی به شکل برخطی از پیشرفت‌های نیرومندی در فن‌آوری‌های Microsoft .NET و LAMP استفاده می‌کنند. همینک توسعه‌دهندگان وب به تولید انواعی از نرم‌افزارهای کاربردی که به شکل خدمات وب ارائه میشوند، کمک می‌کنند تا بتوانند آنان را مانند نرم‌افزارهای کاربردی رومیزی رایانه، تجاری کنند.
تغییر روش ارتباطات با استفاده از توسعه وب
به جای اجرای کدهای قابل اجرا بر روی یک رایانه محلی، کاربران از نرم‌افزارهای کاربردی برخطی برای تولید محتوای جدید بهره می‌گیرند. این موضوع روشهای نوینی را در ارتباطات بوجود آورده است و اجازه داده است تا مجال و فرصت‌های بیشتری برای تمرکز-زدایی اطلاعات و توزیع رسانه‌ها ایجاد گردد. نمونه‌های زیادی وجود دارند که تغییرات در روش ارتباطات و تجارت را با استفاده از صنعت توسعه وب، نشان می‌دهند. وب‌گاه‌های حراجی برخط مانند eBay، روش مصرف مصرف‌کنندگان و پرداخت برای خدمات و کالاها را تغییر داده‌اند. فروشنده‌های برخطی واسطه مانند Amazon.com و Buy.com، روشهای خرید و تجربه کسب سود را برای مصرف کنندگان زیادی تغییر داده‌اند.
یک نمونه بسیار خوب دیگر برای تغییر روش ارتباطات با استفاده از توسعه وب، «وب‌نوشت» (به انگلیسی Blog) است. نرم‌افزارهای کاربردی وب مانند مووبل تایپ و وردپرس، به راحتی محیط‌های وب‌نویسی کاملی را برای وب‌گاه‌های شخصی ایجاد کرده‌اند. سامانه‌های متن‌باز مدیریت محتوا مانند Typo3، Xoops، Joomla! و Drupal، با بهره‌گیری از حالت‌های نوینی از ارتباطات، توسعه وب را گسترش داده‌اند.
نواحی هم‌نوع (به انگلیسی Typical Areas)
توسعه وب با استفاده از تعداد زیادی نواحی هم‌نوع امکانپذیر است که عبارتند از:
الف) برنامه‌نویسی سمت مشتری
■ ای‌جکس: روشهای نوینی را در کاربرد جاوااسکریپت، پی‌اچ‌پی و دیگر زبانهای برنامه‌نویسی برای بهبود تجربه کاربر فراهم کرده است.
■ فلش: نرم‌افزار Adobe Flash Player یک سکوی سمت مشتری قابل دسترس و آماده برای RIAها است. همچنین Flex 2 به Flash Player (نگارش 9 به بعد) این توانایی را داده است.
■ جاوااسکریپت: که رسماً EMCAScript نامیده میشود، یک ابزار برنامه‌نویسی سمت-کاربری آماده است.
■ مایکروسافت روشن‌نقره‌ای (به انگلیسی Microsoft Silverlight) یک افزونه مرورگر شرکت مایکروسافت است که توانایی خلق پویانمایی، گرافیک‌های برداری و ویدئوهای با وضوح تصویری بالا را داراست. این افزونه خود به وسیله زبانهای برنامه‌نویسی .NET و XAML نوشته شده است.
ب ) برنامه‌نویسی سوی کارپرداز
■ ASP (محصولی از مایکروسافت)
■ ترکیب یخی (به انگلیسی ColdFusion – محصولی از شرکت Adobe و مایکرومدیا)
■ CGI و Perl (منبع باز)
■ جاوا به عنوان نمونه J2EE یا WebObject
■ لتوس دومنیو
■ PHP (منبع باز)
■ Ruby، به عنوان نمونه Ruby on Rails (منبع باز)
■ گفتگوی کوچک (به انگلیسی SmallTalk) به عنوان نمونه «کناردریا» (به انگلیسی Seaside)، AIDA/Web
■ SSJS: جاوااسکریپت سمت-کارپرداز به عنوان نمونه آپتانا ژاکسر (به انگلیسی Aptana Jaxer)، مازیلا رینو (به انگلیسی Mozilla Rhino )
■ گوی وبی (به انگلیسی Websphere – محصولی از IBM)
■ .NET (محصول مایکروسافت)
به هر حال دانستن زبانهایی مانند Ruby و Python به شکل جفتی همراه با دیگر خدمت دهنده پایگاه داده به غیر از MySQL کمتر پیش می‌آید. در زیر نمونه‌هایی از دیگر پایگاه‌های داده تحت استفاده در وب وجود دارند. برخی از توسعه‌دهندگان ترجیح می‌دهند از سامانه ترکیبی LAPR (عبارت است از: سیستم‌عامل لینوکس، راه‌انداز کارپرداز Apache، فن‌آوری پایگاه داده PostgreSQ و زبان برنامه‌نویسی وب Ruby on Rails) برای توسعه وب استفاده کنند.
فن‌آوری پایگاه داده
■ Apache Derby
■ DB2
■ پرنده آتشین (Firebird)
■ مایکروسافت اس کیو ال سرور (Microsoft SQL Server)
■ اس کیو ال من (MySQL)
■ Oracle
■ PostgreSQL
■ SQLite
برخی از توسعه‌دهندگان وب برای تمرین تلاش می‌کنند تا به مهارت‌ها و وظایف علمی در این زمینه دست یابند. این مهارت‌ها عبارتند از:
■ طراحی گرافیک / طراحی وب
■ مدیریت محتوای صفحات وب
■ مدیریت برنامه نویسی و یکپارچه سازی و توسعه صفحات وب
■ تست استرسی وب سرور درمورد حجم ترافیک و ...
■ تست و آنالیز امنیتی وب سرور
■ معماری اطلاعات و قوانین درج و ویرایش برای دسترسی به وب و بهینه‌سازی موتور جستجو
■ مدیریت پروژه، تضمین کیفیت و دیگر مشارکت‌های جانبی برای توسعه فن‌آوری اطلاعات
فهرست بالا یک سلسله مراتب ساده برای توسعه وبگاه است و میتواند شامل انواع سمت-کاربر و سمت-کارپرداز شود. باید خاطرنشان کرد که توسعه وب عموماً به دو بخش تقسیم می‌گردد. نخست بخش برنامه‌نویسی سمت-کابر مانند طراحی و قالب‌بندی است، سپس برنامه‌نویسی سمت-کارپرداز است که کارکرد سامانه‌های زیرین را پوشش می‌دهد. برنامه‌نویسی سمت-کاربر مانند XHTML بر روی یک رایانه محلی (در یک مرورگر وب) ذخیره و اجرا می‌گردد. این در حالی است که برنامه‌نویسی سمت-پرداز بر روی یک رایانه محلی قابل دسترسی نیست و بر روی خادم وبی قابل اجراست که XHTML مناسب را تولید کند و سپس به یک رایانه محلی بفرستد. طبیعتاً برنامه‌نویسی سمت-کاربر به شما این اجازه را می‌دهد تا کدهای HTML را بر روی یک رایانه محلی تصحیح کنید و برگه‌ها را همراه با محتوای به‌روز شده، تازه کنید. از این‌رو طراحان وب به این عقیده می‌رسند که فایلهای حاوی کدهای سمت-کارپرداز برای آنها امنیت به همراه دارد. اگر یک سند حاوی کدهای سمت-کارپرداز، محتوایی را از یک سند سمت-کاربری تغییریافته بپذیرد، توسعه وب آن برگه از امنیت ضعیف‌تری برخوردار است.
ملاحظات امنیتی
توسعه وب، ملاحظات امنیتی را با خود به همراه دارد. مانند بررسی خطا هنگام ورود داده‌ها بر روی یک فرم، پالایه کردن اطلاعات خروجی و رمزگذاری. اقدامات خراب‌کارانه مانند «تزریق SQL» (SQL Injection) میتواند به وسیله کاربرانی که قصد شرارت دارند، اجرا شود. برخی از اسناد وب ممکن است به شیوه‌ای طراحی شوند که کاربران بدخواه بتوانند دسترسی غیرمجاز به اسناد داشته باشند و برای گردآوری اطلاعاتی مانند نشانی‌های پست الکترونیک، گذرواژه‌ها و هر نوع محتوای حفاظت شده مانند شماره‌های کارت اعتباری تلاش کنند.
برخی از این ملاحظات امنیتی به محیط خدمت‌دهنده بستگی دارد. (مانند خدمات اطلاعات اینترنت مایکروسافت و یا آپاچی) که رایانه را برای کار با زبانهای برنامه‌نویسی مانند PHP، Ruby، Python، Perl یا ASP آماده می‌کنند. بنابراین لازم است که توسعه‌دهنده وب، خدمت‌دهنده مناسبی را برای کار خود انتخاب نماید. با این حال آزمایش دقیق نرم‌افزارهای کاربردی وب پیش از انتشار عمومی، از نفوذهای امنیتی جلوگیری می‌کند.
نگهداری یک خدمت‌دهنده وب دور از نفوذهای بدون مجوز، اغلب «محدودکردن درگاه خدمت‌دهنده» نامیده میشود. بسیاری از فن‌آوری‌ها هنگامی به اجرا درمی‌آیند، که اطلاعات به شکل امن از مکانی به مکان دیگر انتقال داده میشود. برای نمونه مجوزهای رمزگذاری متعلق به «لایه حفره امنیتی» (به انگلیسی Secure Socket Layer - SSL) که به واسطه اسناد معتبر منتشر میشوند، از کلاه‌برداری‌های اینترنتی جلوگیری می‌کند. بسیاری از توسعه‌دهندگان وب اغلب هنگام انتقال و ذخیره اطلاعات حساس، شکل‌های متفاوتی از رمزگذاری را بکار می‌برند. درک اولیه مفاهیم امنیتی فن‌آوری اطلاعات اغلب بخشی از دانش یک توسعه‌دهنده وب است. به خاطر حفره‌های امنیتی نو در نرم‌افزارهای کاربردی وب که پس از آزمایش و اجرای آنها، پیدا میشوند، به‌روزرسانی‌های وصله‌های امنیتی به شکل مستمر برای این نرم‌افزارها منتشر میشود. توسعه‌دهندگان وب اغلب برای به روز نگه داشتن نرم‌افزارهای وب، تلاش می‌کنند وصله‌های امنیتی مطابق با وضعیت امنیتی جدید کشف و منتشر کنند.
ترافیک وب
ترافیک وب (به انگلیسی: Web traffic) یا شُدآمد وب میزان داده‌هایی است که توسط بازدیدکنندگان یک وبگاه ارسال و دریافت میشود. از اواسط دههٔ ۱۹۹۰، شدآمد وب بخش اعظم ترافیک اینترنت را تشکیل داده‌است. شدآمد وب از طریق شمار بازدیدکنندگان و شمار صفحاتی که از آنها بازدید می‌کنند تعیین میشود. وب‌گاه‌ها معمولاً بر آمدوشد ورودی و خروجی خود نظارت می‌کنند تا بدانند که کدام بخش‌ها یا صفحات محبوب‌ترند و اینکه آیا روند ظاهری خاصی، مثلاً بازدید از یک صفحهٔ خاص توسط مردم کشوری مشخص، وجود دارد یا خیر. راه‌های زیادی برای نظارت بر شدآمد وب وجود دارد و اطلاعات گردآوری شده برای کمک به ساختاربندی وبگاه، برجسته کردن مشکلات امنیتی و یا نشان دادن کمبود احتمالی پهنای باند به کار می‌رود.
پیوند ورودی
پیوند ورودی یا بک‌لینک (به انگلیسی: Backlink یا Inlink) به ابرپیوند یک وبگاه به وبگاه دیگر می‌گویند که یکی از موارد تعیین‌کننده‌ی میزان بهینه‌سازی موتور جستجو می‌باشد.
بانکداری الکترونیک
بانکداری الکترونیک یا برخط یا اینترنتی، عبارت است از فراهم آوردن امکاناتی برای کارکنان در جهت افزایش سرعت و کارایی آنها در ارائه خدمات بانکی در محل شعبه و همچنین فرایندهای بین شعبه‌ای و بین بانکی در سراسر دنیا و ارائه امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به مشتریان که با استفاده از آنها بتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در بانک، در هر ساعت از شبانه روز (۲۴ ساعته) از طریق کانالهای ارتباطی ایمن و با اطمینان عملیات بانکی دلخواه خود را انجام دهند.
به عبارت دیگر بانکداری الکترونیکی استفاده از فناوری‌های پیشرفته نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مبتنی بر شبکه و مخابرات برای تبادل منابع و اطلاعات مالی به صورت الکترونیکی است و نیازی به حضور فیزیکی مشتری در شعبه نیست.
به مشتریان اجازه می‌دهد تا معاملات اقتصادی را در یک وبسایت امن به طرقی مثل کارهای خرده بانکی یا بانک مجازی، موسسه مالی و اعتباری یا شرکتهای ساخت و ساز انجام دهند.
تعریف
مولر (۲۰۰۸)، بانکداری الکترونیک را استفاده بانکها از اینترنت برای ارائه خدمات بانکی به مشتریان و استفاده مشتریان از اینترنت برای ساماندهی، کنترل و انجام تراکنش بر روی حسابهای بانکی خود تعریف می‌کند. با این حال، برخی از صاحبنظران تعریف کلی تری ارائه کرده‌اند و استفاده از سایر ابزارها و کانالهای الکترونیک نظیر تلفن همراه، تلفن و تلویزیون دیجیتال به منظور اطلاعرسانی، ایجاد ارتباط و انجام تراکنش بانکی را نیز مشمول تعریف بانکداری الکترونیک دانسته‌اند. مهمترین کانالهای بانکداری الکترونیک عبارتند از:
رایانه‌های شخصی
کیوسک
شبکه‌های مدیریت یافته
تلفن ثابت و همراه
دستگاههای خودپرداز
پایانه‌های فروش
تاریخچه
پول الکترونیک، برای نخستین بار در سال ۱۹۱۸ در کشور آمریکا توسط بانک‌های فدرال رزرو (Federal Reserve Banks) مورد استفاده قرار گرفت. این بانکها، پرداخت و انتقال وجوه را با استفاده از تلگراف در دستور کار خود قرار دادند. این بانک بعدها با توسعه موسسات تهاتری خودکار (در سال ۱۹۷۲)، زمینه استفاده گسترده از پول الکترونیک را فراهم کرد.
اولین تجربه ساخت دستگاه خودپرداز به سال ۱۹۳۹ برمی‌گردد. این دستگاه که توسط سه مخترع به نام‌های لاتر، جرج و سیمجیان ساخته شد، مورد توجه بانکها و سازمانها قرار نگرفت. با وجود این تجربه ناموفق، سه مخترع دیگر با نام‌های دان وتزل، تام بارنز و جرج چستین در سال ۱۹۶۸، ساخت دستگاه خودپرداز را با مفهومی جدید آغاز کردند. ساخت اولین نمونه آنها، پنج میلیون دلار هزینه در بر داشت. محصول این پروژه در سال ۱۹۷۳ به عنوان اولین دستگاه خودپرداز در بانک کمیکال (Chemical Bank) در شهر نیویورک نصب شد. اولین نسل از دستگاههای خودپرداز، به صورت آفلاین کار می‌کردند و پول به صورت خودکار از حساب مشتریان کسر نمی‌شد. بنابراین فقط مشتریان ویژه‌ای که از اعتبار خاصی برخوردار بودند، مجاز به استفاده از این دستگاه‌ها بودند.
منادی سرویس‌های بانکداری خانگی مدرن سرویس‌های بانکداری از راه دور از طریق رسانه‌های الکترونیکی در اوایل دهه هشتاد بودند. در اواخر دهه هشتاد کلمه آنلاین محبوب شد و به استفاده از یک پایانه، صفحه کلید، و صفحه نمایش برای دسترسی به سیستم بانکی از طریق یک خط تلفن اطلاق می‌شد. کلمه بانکداری خانگی همچنین میتواند به استفاده از یک صفحه کلید کوچک عددی برای فرستادن صدا از طریق خط تلفن به وسیله دستورالعمل‌هایی برای بانک اطلاق شود. سرویس‌های آنلاین در سال ۱۹۸۱ در نیویورک شروع به کار کردند زمانی که چهار بانک بزرگ شهر سرویس‌های بانکداری خانگی را به وسیله سیستم ویدئوتکس (Videotex) ارائه کردند. به دلیل شکست تجاری تکنولوژی videotext این سرویس‌های بانکداری هرگز محبوب نشد به جز در فرانسه –جایی که استفاده از videotext به وسیله شرکت telecom تامین مالی می‌شد- و انگلستان – که سیستم prestel استفاده می‌شد. اولین سرویس‌های بانکداری آنلاین خانگی در انگلستان به وسیله شرکت ساخت و ساز ناتینگهام (NBS) در سال ۱۹۸۳ پایه ریزی شد. سیستمی که استفاده می‌شد بر پایهٔ سیستم prestel انگلیسی بود و از یک رایانه – مثل BBC Micro- یا صفحه کلید متصل به سیستم تلفن و دستگاه تلویزیون استفاده می‌کرد. این سیستم (که ارتباط خانگی-homelink- نامیده می‌شد) مشاهده آنلاین صورتحسابها، انتقالات بانکی و پرداخت قبوض را ممکن می‌ساخت. برای انجام انتقال بانکی یا پرداخت قبوض، باید یک دستورالعمل نوشته شده حاوی جزئیات دریافت کننده موردنظر به NBS فرستاده شود و آنجا اطلاعات وارد سیستم homelink شود. اغلب دریافت کنندگان، شرکتهای گاز و برق و تلفن و حساب‌هایی در بانک‌های دیگر بودند. اطلاعات پرداخت انجام شده از طریق Prestel توسط دارنده حساب وارد سیستم NBS میشود. یک چک توسط NBS برای دریافت کننده وجه فرستاده میشود و یک اطلاعیه حاوی جزئیات پرداخت نیز برای دارنده حساب فرستاده میشود. سیستم BACS بعدها برای انتقال مستقیم مستقیم پرداختی ابداع و استفاده شد. موسسه اعتباری فدرال استنفورد اولین موسسه‌ای بود که در اکتبر سال ۱۹۹۴ سرویس‌های بانکداری اینترتی را به همه اعضای خود ارائه کرد.
خدمات بانکداری الکترونیک
لی (۲۰۰۲)، خدمات بانکداری الکترونیک را از سه جنبه مورد توجه قرار می‌دهد و معتقد است مشتریان بانکها، در سه سطح قادر به دریافت خدمات بانکداری الکترونیک هستند. این سه سطح عبارتند از:
اطلاعرسانی: این سطح ابتدایی‌ترین سطح خدمات بانکداری الکترونیک است. در این سطح، بانک، اطلاعات مربوط به خدمات و عملیات بانکی خود را از طریق شبکه‌های عمومی یا خصوصی معرفی می‌کند.
ارتباطات: این سطح از خدمات بانکداری الکترونیک، امکان انجام مبادلات بین سیستم بانکی و مشتری را فراهم می‌آورد. ریسک این سطح در خدمات بانکداری الکترونیک بیشتر از شیوه سنتی است و به ابزارهای مناسبی برای کنترل دسترسی کاربران به شبکه بانک نیاز دارد.
تراکنش: در این سطح، مشتری قادر است با استفاده از یک سیستم امنیتی کنترل شده، فعالیتهایی از قبیل صدورچک، انتقال وجه و افتتاح حساب را انجام دهد. این سطح از خدمات بانکداری الکترونیک، از بالاترین سطح ریسک برخوردار است.
ویژگی‌ها
شیوه‌های بانک داری آنلاین ویژگی‌ها و قابلیتهای مشترک بسیاری دارند ولی اغلب همچنین دارای ویژگی‌هایی با کارکرد خاص هستند. ویژگی‌های مشترک به چند دسته تقسیم میشوند:
تراکنشی (به طور مثال: انجام یک تراکنش مالی مثل انتقال حساب به حساب، پرداخت قبض، انتقال سیمی، درخواست وام یا یک حساب جدید و غیره)
ارائه و پرداخت قبوض الکترونیکی
انتقال پول بین حساب جاری و پس انداز خود فرد یا به حساب مشتری دیگر
خرید و فروش اوراق سرمایه گذاری
عملیات و تراکنش‌های مربوز به وام مثل بازپرداخت اقساط
غیرتراکنشی (مثل: صورتحساب آنلاین، ارتباطات توسط چک، گفتگو)
صورتحساب‌های بانکی
مدیریت موسسات مالی: ویژگی‌هایی که به موسسات مالی اجازه می‌دهد که عملیات آنلاین کاربران نهایی خود را مدیریت کنند.
مدیریت ASP/Hosting: ویژگی‌هایی که به شرکتهای اراده دهنده فضای وب اجازه می‌دهد تا روشهای ارتباط با موسسات مالی را مدیریت کند.
ویژگی‌هایی که به طور عادی منحصر به بانکداری تجاری هستند شامل:
پشتیبانی از چندین کاربر با سطوح مجوز متفاوت
فرایند موافقت تراکنش
انتقال سیمی
ویژگی‌هایی که به طور عادی منحصر به بانکداری اینترنتی هستند شامل:
پشتیبانی از مدیریت مالی شخصی مثل وارد کردن داده در نرم‌افزار حسابداری شخصی. برخی از پلت فرم‌های بانکداری آنلاین از حساب تجمعی هم پشتیبانی می‌کنند که به مشتریان اجازه می‌دهد همه حسابهایشان را –چه آنها که در بانک مرکزی شان است و چه آنها که در موسسات دیگر است- در یک جا مورد بررسی و نظارت قرار دهند.
شاخه‌های بانکداری الکترونیک
بانکداری اینترنتی
بانکداری مبتنی بر تلفن همراه و فناوری‌های مرتبط با آن
بانکداری تلفنی
بانکداری مبتنی بر نمابر
بانکداری مبتنی بر دستگاههای خودپرداز
بانکداری مبتنی بر پایانه‌های فروش
بانکداری مبتنی بر شعبه‌های الکترونیکی
بانکداری مبتنی بر دستگاه های کارت خوان
مزایای بانکداری الکترونیک
مزایای بانکداری الکترونیک را میتوان از دو جنبه مشتریان و موسسات مالی مورد توجه قرار داد از دید مشتریان میتوان به صرفه جویی در هزینه‌ها، صرفه جویی در زمان و دسترسی به کانالهای متعدد برای انجام عملیات بانکی نام برد. از دید موسسات مالی میتوان به ویژگی‌هایی چون ایجاد و افزایش شهرت بانکها در ارائه نوآوری، حفظ مشتریان علی‌رغم تغییرات مکانی بانکها، ایجاد فرصت برای جستجوی مشتریان جدید در بازارهای هدف، گسترش محدوده جغرافیایی فعالیت و برقراری شرایط رقابت کامل را نام برد.
براساس تحقیقات موسسه Data Monitor مهمترین مزایای بانکداری الکترونیک عبارت‌اند از: تمرکز بر کانالهای توزیع جدید، ارائه خدمات اصلاح شده به مشتریان و استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک. البته مزایای بانکداری الکترونیک از دیدگاه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نیز قابل بررسی است. رقابت یکسان، نگهداری و جذب مشتریان از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در کوتاه مدت (کمتر از یکسال) هستند. در میان مدت (کمتر از ۱۸ ماه) مزایای بانکداری الکترونیک عبارت‌اند از: یکپارچه سازی کانالهای مختلف، مدیریت اطلاعات، گستردگی طیف مشتریان، هدایت مشتریان به سوی کانالهای مناسب با ویژگی‌های مطلوب و کاهش هزینه‌ها، کاهش هزینه پردازش معاملات، ارائه خدمات به مشتریان بازار هدف و ایجاد در آمد نیز از جمله مزایای بلند مدت بانکداری الکترونیک هستند.
خلاصه مزایا
۱- امکان دسترسی مشتریان به دریافت خدمات بانکی بدون حضور فیزیکی با ارتباطات ایمن. ۲- استفاده از اینترنت برای ارائه عملیات و سرویس‌های بانکی و اعمال تغییرات انواع حسابهای مشتری. ۳- ارائه مستقیم خدمات و عملیات بانکی جدید و سنتی به مشتریان از طریق کانالهای ارتباطی متقابل الکترونیک.
گستره جهانی
براساس گزارش تحقیقاتی موسسه Data Monitor (مرکز تجزیه و تحلیل اطلاعات بانکداری در اروپا) آمار استفاده کنندگان از سیستمهای بانکداری الکترونیک در هشت کشور فرانسه، آلمان، هلند، اسپانیا، سوئد، سوئیس و انگلیس از ۴٫۵ میلیون نفر در سال ۱۹۹۹ به حدود ۲۲ میلیون نفر در سال ۲۰۰۴ رسیده است. در سال ۲۰۰۵ بیش از ۷۵ درصد شرکتهای فعال در کشورهای توسعه یافته حداقل یکی از خدمات بانکداری الکترونیکی استفاده می‌کنند. امنیت حساب کاربران۲. امکان مراجعه به بانک در هر زمان ومکان۳. باعث رشوپویای اقتصادهرکشور
امنیت
حفاظت از طریق تایید رمز عبور تکی اگر چه در امن‌ترین سایتهای فروش اینترنتی به کار می‌رود ولی برای فعالیت‌های بانکداری آنلاین شخصی در برخی کشورها به اندازه کافی امن به نظر نمی‌رسد. اساساً دو روش امنیتی متفاوت برای بانکداری آنلاین وجود دارد:
سیستم PIN/TAN که PIN نشان دهنده یک رمز عبور برای ورود است و TAN نشان دهنده رمزهای عبور یکبار مصرف است که برای اعتباربخشی و امنیت تراکنش هاست. TANها به شیوه‌های گوناگونی توزیع میشوند که معمولترینش اینست که یک لیست از TANها توسط نامه پستی به کاربر بانکداری آنلاین فرستاده میشود. امن‌ترین راه استفاده از TANها اینست که آنها رو بر حسب نیاز توسط یک نشان امنیتی تولید کنیم. این TANهای تولید شده توسط نشانه، وابسته به زمان و یک راز امنیتی واحد که در نشانه امنیتی ذخیره شده (که تاییدیه ۲عاملی خوانده میشود) هستند. معمولاً بانکداری آنلاین با PIN/TAN از طریق مرورگرهایی که از ارتباطات امن SSL استفاده می‌کنند انجام میشود بنابراین نیازی به رمزنگاری اضافه‌ای نیست.
بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا که تمام تراکنش‌ها امضا شده و به طور رقمی رمزنگاری میشوند. کلیدها برای تولید امضا و رمزنگاری میتواند روی کارتهای اعتباری یا هر نوع رسانه حافظه دار بسته به نوع پیاده سازی آن ذخیره شوند.
حملات
بیشتر حملات به بانکداری آنلاین امروزه بر پایه فریب کاربر برای دزدیدن اطلاعات ورود و TANهای معتبر است. یک مثال شناخته شده برای این حملات ساخت صفحه مشابه یک سایت برای فریب کاربر است تا با وارد کردن اطلاعات شخصی خود آنها را در اختیار دزدان قرار دهد. همچنین نوشتن اسکریپت سایتهای عبور و یا استفاده از ضبط کننده‌های کیبورد (تروجان‌ها) هم به عنوان راه‌هایی برای سرقت اطلاعات افراد به کار می‌رود. یک روش برای حمله به بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا اینست که نرم‌افزار مورد استفاده را جوری دستکاری کنند که روی صفححه نمایش تراکنش صحیح را نشان دهد ولی در پشت صحنه، یک تراکنش دروغین امضا شود. گزارش اخیرتکنولوژی FDIC که از گردآوری و همگردانی گزارش فعالیت فایلهای مشکوک بانکها، هر ۳ ماه یکبار تشکیل میشود، ۵۳۶ مورد جرائم رایانه‌ای را لیست کرده که به طور میانگین، هر کدام باعث ۳۰۰۰۰ دلار ضرر شده است. این رقم در چارک دوم سال ۲۰۰۷ به ۱۶ میلیون دلار افزایش یافته است. تخلفات رایانه‌ای بین چارک اول و دوم سال ۲۰۰۷ ۱۵۰ درصد افزایش داشته است. گزارش‌ها حاکیست در ۸۰ درصد موارد منبع تجاوز نامعلوم است ولی در حین بانکداری آنلاین انجام گرفته است.
اقدامات متقابل
اقدامات متقابل زیادی وجود دارند که سعی می‌کنند از تجاوز جلوگیری کنند. گواهینامه دیجیتال برای مقابله با صفحات مشابه دروغین به کار می‌روند، استفاده از کارتخوان‌های گروه ۳ تلاشی برای جلوگیری از دستکاری تراکنش‌ها به وسیله نرم‌افزار در انواع روشهای بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا است. برای محافظت سیستمشان از تروجان‌ها، کاربران باید از نرم‌افزارهای تشخیص دهنده ویروس استفاده کنند و مراقب نرم‌افزارهای دانلودی و فایلهای پیوستی به ایمیل‌ها باشند. در سال ۲۰۰۱ موسسه FFIEC راهنمای تشخیص هویت چندمعیاره (MFA) رامنتشر کرد و از آن پس، تا اواخر ۲۰۰۶ نیاز به حضور در محل بود.
تبادل الکترونیکی داده
تبادل داده‌های تجاری تحت استانداردی خاص که مورد توافق طرفین باشد از یک رایانه به رایانه دیگر بدون دخالت متصدی را تبادل الکترونیکی داده گویند. معتبرترین شیوه تبادل الکترونیکی داده یی دی آی (EDI) نام دارد که اولین بار در سال ۱۹۷۰ میلادی (برابر با ۱۳۴۹ شمسی) توسط شبکه‌های افزاینده ارزش موسوم به VAN برای جایگزینی انتقال داده به‌وسیله مودم و یا سیستمهای متداول کاغذی ارائه شد. خدمت ارائه شده از استاندارد X۱۲ تعریف شده توسط موسسه ملی استاندارد آمریکا موسوم به ANSI برای تعریف داده‌ها استفاده می‌کرد که هنوز مورد استفاده در آمریکای شمالی و سایر نقاط دنیا می‌باشد. بعدها سازمان ملل استاندارد دیگری را به نام EDIFACT معرفی و به اعضا پیشنهاد کرد که بیشتر در اروپا متداول می‌باشد.
لازم به تذکر است که تبادل الکترونیکی داده مستقل از استاندرد تعریف داده و یا پروتکل انتقال داده می‌باشد ولی برخی به غلط آن را فقط مختص استانداردهای X۱۲ و EDIFACT می‌داند در حالی که با پیدایش اینترنت و XML فصل نوینی در تبادل الکترونیکی داده گشوده شده‌است.
مزایا
تسریع در انجام امور تجاری
کاهش هزینه
افزایش درآمد
کاهش خطا
معایب
هزینه اولیه پیاده سازی
نیاز به نیروی انسانی ماهر
استانداردهای تعریف داده‌های تجاری
اگر چه دو استاندارد ASC X۱۲ و UN EDIFACT از متداول‌ترین استانداردهای داده میباشند که به طور گسترده در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته‌اند ولی با پیدایش XML استانداردهای دیگری که خاص مجموعه کاری مشخصی هستند طراحی و عرضه شدند.
EDI
ASC X۱۲ - اولین استاندارد داده الکترونیکی که توسط سازمان استاندارد ملی آمریکا ارائه شد. این استاندارد بطور عمده در آمریکا شمالی مورد استفاده قرار میگرد.
UN EDIFACT - استاندارد عرضه شده توسط سازمان ملل که بطور عمده در اروپا مورد استفاده قرار میگرد.
HIPAA
XML
ebXML
RosettaNet
cXML
پروتکلهای انتقال داده‌های تجاری
پروتکلهای ارتباطی متنوعی در دسترس میباشند که بسته به نوع ارتباط کاری بین دو مجموعه مورد استفاده قرار می‌گیرند. پروتکلها بر اساس بستر پیاده سازی آنها که میتواند شبکه‌های افزاینده ارزش و یا اینترنت باشد گروه بندی میشوند.
پروتکلهای بر مبنا شبکه‌های افزایش ارزش
BISYNC
پروتکلهای بر مبنا اینترنت
AS۱
AS۲
AS۳
GISB
مرحله پیاده سازی
پیش زمینه هرگونه تبادل دادهای بین دو مجموعه تجاری انجام مذاکرات تجاری برای عقد قرارداد می‌باشد و تنها بعد از برقراری روابط تجاری است که دو مجموعه به پیاده سازی تبادلات الکترونیکی می‌پردازند.
تعیین و تعریف نوع داده و مستنداتی که باید بین دو مجموعه تبادل شود که معمولاً از طرف یک مجموعه بر دیگری تحمیل میشود. شرکتهای معتبر تجاری مستندات مربوط به تعریف داده در قالب‌های استاندارد مورد نیاز خود را به همراه تفسیر خود از داده‌ها در اختیار شرکای تجاری خود قرار می‌دهند. این مستندات را بطور معمول راهنمای تبادل الکترونیکی داده (EDI Guidelines) می‌نامند.
پیاده سازی مستندات تنها مربوط به داده‌هایی می‌باشد که برای اولین بار قرار است تولید و مبادله شود.
از آنجا که کلیه مبادلات باید رمزگذاری شود، طرفین کلیدهای عمومی رمزگشا را تبادل می‌کنند تا قادر به رمزگشایی داده‌های دریافتی باشند.
با استفاده از یک پروتکل ارتباطی است که معمولاً از طرف یکی از طرفین تبادل بر دیگری تحمیل میشود بطور آزمایشی مستنداتی تبادل میشود تا دو مجموعه از صحت پروسه اطمینان حاصل کنند.
مرحله عملیاتی
سناریوی ساده زیر مراحل تولید تا ارسال داده را شرح می‌دهد.
سیستم تجاری
داده در سیستم تحاری موجود در یکی از طرفین تجارت تولید میشود.
سیستم مدیریت مستندات تجاری
بررسی صحت داده‌ها و تطبیق آن با دادهای مورد نیاز شریک تجاری
تبدیل داده‌ها به قالب استاندارد مورد پذیرش شریک تجاری
ثبت مستندات جهت بازرسی و ممیزی داده‌های تجاری
نرم‌افزار ارتباطی
رمزگذاری داده‌ها با استفاده از کلید خصوصی
ارسال داده‌ها از طریق پروتکل تعیین شده بین طرفین
دریافت «تایید ارسال پیام» (MDN)
رمزگشایی «تایید ارسال پیام» با استفاده از کلید عمومی شریک تجاری
سیستم مدیریت مستندات تجاری
بروزرسانی داده‌های بازرسی (ثبت ارسال موفقیت آمیز داده)
10:33 pm
وبسایت یا تارنما چیست
مجموعه ای از فایلهای مختلف اعم از تصاویر، متون و یا فایلهای برنامه نویسی شده است که به منظوری خاص به شکلی با هم مرتبط شده اند. این فایلها روی یک کامپیوتر "میزبان" یا "سرور" قرار می گیرند و با یک نام دامنه مشترک فراخوانی می شوند. یکی از مهمترین سرویس‌های وب، پست الکترونیک است.
انواع سایت
سایتها بر اساس کاربرد و نوع برنامه نویسی به چند دسته تقسیم می شوند که عبارت است از :
سایتهای ثابت (Static Website):
این سایتها یکبار طراحی می شوند و اطلاعات مورد نیاز در داخل آنها قرار می گیرد و پس از آن برای تغییر در آنها نیاز به یک طراح حرفه ای یا نیمه حرفه ای سایت است. زبان برنامه نویسی اینگونه از سایتها غالباً HTML و Java Script هستند که در نوع توسعه یافته تر از CSS نیز بهره گرفته می شود.
از آنجا که حجم کمتری از کد در طراحی سایتهای ثابت استفاده میشود سرعت بارگذاری (Loading) بالایی دارند. علاوه براین کاهش حجم کدها که باعث خوانایی بشتر سایت توسط رباتهای جستجوگر میشود از یک سو و کاهش زمان بارگذاری از سوی دیگر سبب بهتر شدن وضعیت آنها از لحاظ امتیاز دهی موتورهای جستجو یا همان "رنکینگ" می شود. سایتهای ثابت قیمت طراحی پایین تری را نیز عمدتاً نسبت به سایر سایتها دارند.
عدم امکان ایجاد تغییر در این نوع از سایتها توسط افراد عادی علاوه بر افزایش امنیت سبب بهرهمندی از گرافیک و ظاهری زیبا میشود چرا که همه چیز ثابت است از جمله متون و اندازه تصاویر و همچنین همه عناصر مکان مشخص و ثابتی را دارند در نتیجه می توان برای محل قرار گرفتن هر یک از اجزاء بهترین تصمیم را گرفت.
اما از طرفی نیز عدم امکان ایجاد تغییرات توسط افراد عادی سبب میشود تا امکان بروز رسانی سایت توسط صاحبان و مدیران سایت صلب شود.
نکته: سایتهای ثابت (Static) برای افراد، شرکتها و سازمانهایی مناسب است که حداکثر یک یا دو بار در سال نیازمند به تغییر در محتوای سایت هستند.
سایتهای پویا (Dynamic Website): محتوای سایتهای داینامیک بعد از طراحی توسط افراد عادی که دسترسی به سیستم مدیریت محتوای سایت را داشته باشند قابل تغییر است. زبان برنامه نویسی وبسایتهای پویا میتواند براساس نیاز متفاوت باشد اما عمدتاً از زبانهای ASP ، ASP.Net و Php استفاده میشود و از زبانهای کمکی CSS و Silver light و یا Ajax برای ایجاد قابلیتهای ویژه نیز بهره گرفته می شود.
در اینگونه از سایتها ابتدا اسکلت سایت توسط طراح ایجاد میشود و سپس محتوا توسط مدیران سایتها تغییر می‌کند مانند فرم قراردادی که یکبار توسط فردی ایجاد میشود و توسط افراد دیگری بارها تکمیل می شود، از این رو طراح نسبت به محل قرار گرفتن و اندازه دقیق متون و تصاویر و سایر عناصری که بعداً توسط مدیران سایتها تغییر می‌کند اطلاع ندارد بنابر این چاره ای ندارد جز اینکه همه حالات را در نظر بگیرد و اینکار سبب میشود تاحدودی از گرافیک و جلوه سایت کاسته شود.
یکی از مزیتهای سایتهای داینامیک این است که هیچ محدودیتی برای ایجاد، تغییر یا حذف مطالب، تصاویر و صفحات و غیره وجود ندارد.
با توجه به اینکه در سایتهای پویا از زبانهای برنامه نویسی پیشرفته استفاده میشود امکانات زیادی در آنها قابل ایجاد است مانند ایجاد صفحات هوشمند، فرمها و جستجوهای پیچیده.
استفاده زیاد از کدها سبب کند شدن بارگذاری سایت و امتیاز آن در موتورهای جستجو می شود.
نکته: سایتهای پویا برای افراد، شرکتها و سازمانهایی مناسب است که بیش از دوبار در سال نیاز به تغییر درمحتوای سایت را دارند.
پرتالها (Portal): پرتالها سایتهای پویای جامعی هستند که چند هدف خاص را در یک سایت دنبال می کنند به عبارت دیگر مجموع چند سایت پویا که برای رسیدن به هدفی خاص در کنار هم قرار گرفته اند را می توان پرتال نامید. به عنوان مثال پرتال خبری می تواند از چند سایت داینامیک تشکیل شده باشد که هر یک امکانات خاصی چون عضو گیری، انتشار اخبار، انتشار تصاویر، نظر سنجی و ... را در اختیار مدیران آن قرار دهد.
تمام ویژگی‌های یک سایت پویا می تواند در یک پرتال نیز صدق کند.
نکته: معمولاً پرتالها توسط سازمانها، گروهها و شرکتها خریداری می شوند. به دلیل نیاز به بروز رسانی بخشهای مختلف اداره آنها توسط یک فرد بسیار مشکل است مگر آنکه به چشم یک کار حداقل پاره وقت به آن نگاه شود.
سایتهای متحرک استاتیک و نیمه داینامیک (Static and Dynamic Flash Website): سایتهای فلش یا متحرک دو نوع استاتیک و نیمه داینامیک هستند و توسط نرم‌افزارهای خاصی ایجاد می شوند در برخی موارد از XML یا Action Script برای ایجاد قابلیتهای تغییر یا هوشمندی در این سایتها بهره گرفته می شود.
به طور کلی سایتهای فلش ثابت (استاتیک) غیر قابل تغییر می باشند و مانند سایتهای ثابت یکبار توسط طراح ایجاد می شوند و برای تغییر آن نیاز است تا افراد به صورت حرفه ای یا نیمه حرفه ای از دانش طراحی فلش برخوردار باشند.
اما سایتهای فلش نیمه داینامیک یا نیمه پویا مانند سایتهای پویا عمل می‌کند و قابل تغییر هستند اما تغییر در آنها به سادگی سایتهای پویا نیست و وسعت ایجاد تغییرات نیز بسیار محدودتر است.
از مزیتهای وب سایتهای فلش جذابیت آنهاست. گرافیک زیبا و انیمیشن‌های جذاب. اما از معایب عمده آنها میتوان به عدم خوانده شدن اطلاعات موجود در آنها توسط رباتهای جستجوگر و عمدتاً سرعت بسیار پایین بارگذاری اشاره کرد.
نکته: سایتهای فلش برای افراد و گروهها یا شرکتها و سازمانهایی مناسب است که نیاز به تبلیغات ندارند و عموم کاربران با آنها آشنا هستند مانند خوانندگان، سیاست مداران، بازیگران و گروههای موسیقی، هتلهای معروف، مکانهای توریستی.
سایتهای مجهز به سیستم مدیریت محتوا (Content Management Systems): سایتهای مجهز به سیستم مدیریت محتوا که در اصطلاح به CMS که مخفف Content Management System است مشهورند، وبسایتهایی از نوع پرتالها یا سایتهای پویا هستند که برای مصارف خاص توسط طراحان حرفه ای و یا شرکتهای طراحی حرفه ای ایجاد میشوند.
تمام مزایا و معایب مربوط به سایتهای پویا در مورد سایتهای مجهز به سیستم مدیریت محتوا صدق می کند.
البته در نظر داشته باشید که سایتهای پویا و پرتالها نیز مجهز به سیستم مدیریت محتوا هستند اما آنچه که در CMSها متفاوت است طراحی آنها و سیستمهای مدیریت محتوای آنها برای مصارف خاص است.
از مزایای سیستمهای مدیریت محتوا نسبت به سایر سایتهای داینامیک می توان به آماده بودن و جامع بودن آنها اشاره کرد. از این رو اغلب اینگونه از سایتها در کمتر از ۳ روز کاری قابل نصب و استفاده هستند.
طراحی سایتهای CMS مانند یک خط تولید محصول است و از آنجا که طراح باید نمونه‌های محدودی را به صورت انبوه تولید کند سعی در رعایت تمام اصول امنیتی، گرافیکی، موارد مربوط به رنکینگ و امتیاز موتورهای جستجو و سایر موارد موثر می کند.
با توجه به مزیتهای آنها به تمامی افراد، سازمانها و شرکتهایی که شرایط داشتن سایتهای داینامیک را دارند توصیه میشود تا ابتدا به دنبال سیستمهای مدیریت محتوای مخصوص به کار خود بگردند و در صورتی که پیدا نشد به طراحی سایتهای پویا روی بیاورند.
مزایای استفاده از وبسایت
وبسایت‌ها مزایای فراوانی را برای مدیران و صاحبان خود به همراه دارند که مهمترین آنها به شرح زیرند:
تاثیر سایت در اطلاع رسانی:
داشتن یک سایت مانند داشتن یک کاتالوگ است اما با مزایای فراوان دیگر. یک کاتالوگ می تواند شامل تصاویر و متون باشد اما یک سایت میتواند از تصاویر، متون، فیلم و صوت و یا انیمیشن نیز بهره بگیرد بنابر این امکان اطلاع رسانی جامع با محتوایی جذاب تر را می دهد. برای طراحی، چاپ و انتشار هر نسخه از کاتالوگ نیاز به هزینه است اما برای یک سایت فقط کافیست هزینه ای بسیار پایین برای طراحی و نگهداری آن پرداخت شود و بعد از آن در طول سایت هزاران و یا میلیونها کاربر می توانند بارها و بارها از آن بازدید کنند.
تاثیر سایت در بازاریابی:
موتورهای جستجو بدون هزینه برای شمابازاریابی می کنند فقط کافیست رباتهای آنها سایت شما را پیدا کنند و از آن پس زمانی که فردی به دنبال هر یک از خدمات و یا محصولات و یا اطلاعات ارائه شده در سایت شما باشد، این موتورها فرد را به سمت سایت شما هدایت می کنند. میزان بازدید کننده هدایت شده به سایت به پارامترهای زیادی وابسته است اما در بدترین حالت چیزی در حدود ۵۰ نفر در روز توسط موتورهای جستجو به یک سایت هدایت می شوند.
ایجاد قابلیتهای جدید تبلیغاتی:
با داشتن یک وبسایت صاحبان و مدیران آن وارد عرصه تجارت الکترونیک می شوند و امکان استفاده از راهکارهای تجارت الکترونیک برای آنها بوجود می آید از مهمترین این قابلیتها میتوان به تبلیغات اینترنتی، تبلیغات در موتورهای جستجوگر، تبلیغات کلیکی و تبادل بنر و لینک اشاره کرد.
در دسترس بودن:
سایت همواره با متقاضیان اطلاعات و محصولات یا خدمات قابل ارائه توسط آن فقط یک کلیک فاصله دارد و در تمامی ساعات شبانه روز و روزهای تعطیل نیز فعال است.
فعالیت در خارج از مرزهای جغرافیایی:
امروزه یکی از ملزومات فعالیت بدون مرز سایت است و تقریباً هیچکس نمی‌تواند مدعی فعالیت خارج از مرزهای جغرافیایی شود در حالی که وبسایتی ندارد.
درآمد زایی:
میزان سودآوری و درآمد زایی سایتها به نوع سایت و اهداف آن بستگی دارد البته میزان فعالیت صاحبان سایتها و بروز رسانی و رسیدگی به آنها نیز عامل بسیار مهمی است. اما امروزه شرکتها و افراد بسیاری هستند که فقط از طریق سایت فعالیت می کنند و عمده درآمد آنها از طریق سایت و مشتریان آنلاین است.
وبمستر
وبمستر به طراحان وب، توسعه دهندگان وب، وبلاگ نویسان، مدیران وبسایت و تمامی افرادی که در مدیریت یک وبگاه نقش دارند گفته میشود.
برنامه‌نویس
اصطلاح برنامه‌نویس رایانه میتواند به کسی اطلاق شود که متخصص در یک زمینه از برنامه‌نویسی باشد یا شخصی که کد منبع برای انواع مختلفی از نرم‌افزارها می‌نویسد.
برنامه‌نویسی
برنامه‌نویسی رایانه در فرهنگ واژه غیر متخصّصین ممکن است به تمام پروژه ساخت نرم‌افزار یا برنامهٔ رایانه‌ای گفته شود. با این همه برنامه‌نویسی تنها بخشی از فرایند توسعهٔ نرم‌افزار یا برنامه رایانه‌ای است. اهمیت، توجه و منابع اختصاص داده شده به برنامه‌نویسی، بسته به ویژگی‌های مشخص شده محصول و خواست افراد درگیر در پروژه و کاربران و در نهایت شیوهٔ انتخاب شده مهندسی نرم‌افزار متغیر است.
برنامه‌نویسی کامپیوتر (که اغلب در انگلیسی programming یا coding گفته میشود) فرایند نوشتن، اشکال زدایی(debug) و نگهداری کد منبع (source code) برنامه کامپیوتر می‌باشد. این کد منبع با یک زبان برنامه نویسی نوشته شده است. این کد منبع ممکن است تغییر داده شده یک کد قبلی و یا یک کد کاملاً جدید باشد. هدف برنامه نویسی ساختن یک برنامه می‌باشد که یک رفتار خواسته شده را به نمایش بگذارد.
تاریخچه
موضوع دستگاه‌هایی که به دنباله‌ای از دستورالعمل‌های از قبل تعریف شده عمل می‌کند بر می‌گردد به Greek Mythology.
برنامه نویسی مدرن
اندازه گیری کاربرد زبان
تعیین اینکه محبوب‌ترین زبان برنامه نویسی مدرن کدام است کار بسیار مشکلی است. بعضی از زبان‌ها در کاربردهای خاصی محبوب است و بعضی دیگر مرتباً در نوشتن کاربردهای گوناگون استفاده میشود. روشهای اندازه گیری محبوبیت زبان شامل موارد زیر می‌باشد: شمردن تعداد آگهی‌های اشتغال و توجه به یک زبان، تعداد کتاب‌های آموزشی فروخته شده در مورد یک زبان، تخمین تعداد خطوط کد نوشته شده در یک زبان
اشکال زدایی
اشکال زدایی وظیفه بسیار مهمی در فرایند توسعه نرم‌افزار می‌باشد، زیرا یک برنامه غلط میتواند پیامدهای مهمی برای کاربر خود داشته باشد. بعضی از زبان‌ها بیشتر در معرض برخی اشتباهات میباشند، به خاطر خصوصیاتشان نیاز به بررسی بیشتر کامپایلر نسبت به زبانهای دیگر ندارند.
زبان برنامه‌نویسی
اجرا و عملی ساختن الگوریتمهای انتزاعی وابسته به هم به‌وسیله تولید یک برنامه رایانه‌ای مشخص با ابزار زبان برنامه‌نویسی ممکن است.
پارادایم‌ها
زبانهای برنامه‌نویسی گوناگون براساس قابلیتهای درنظر گرفته شده از شیوهٔ خط‌های مختلف استفاده می‌کنند. موارد ریزتری مانند چگونگی برخورد با نیازهای پشت پردهٔ ماشین مانند مدیریت حافظه و مدیریت زباله نیز در زبانهای مختلف متفاوت است. علاوه بر این‌ها، مفاهیمی متفاوت از (اجرای) یک برنامه تصور شده‌اند که پارادایم یا الگو نام دارند.
برنامه‌نویسی دستوری
برنامه‌نویسی دستوری (به انگلیسی: Imperative programming) در علوم رایانه یکی از شیوه‌های برنامه‌نویسی است که در آن مراحل اجرای یک برنامه کامپیوتری قدم به قدم توسط برنامه نویس بیان میشود. این بر خلاف زبانهای اعلانی است که در آنها تنها نتیجه انجام دستورات بیان میشود. به بیان دیگر در زبانهای دستوری چگونگی اجرای برنامه بیان میشود اما در زبانهای اعلانی چیستی نتیجه بیان میشود.
به عنوان مثال اگر قصد باز کردن دری را داشته باشیم و با زبان اعلانی این را بخواهیم بیان کنیم خواهیم گفت در را باز کن اما اگر با زبان دستوری بیان کنیم خواهیم گفت بلند شو، به طرف در نردیک شو، دستگیره را بگیر و در را به طرف بیرون هل بده.
زبان برنامه‌نویسی
زبانهای برنامه‌نویسی ساختارهای زبانی دستورمداری در رایانه‌ها هستند که به‌وسیلهٔ آنها میتوان یک الگوریتم را به‌وسیلهٔ ساختارهای دستوری متفاوت برای اجرای رایانه توصیف کرد و با این روش امکان نوشتن برنامه جهت تولید نرم‌افزارهای جدید بوجود می‌آید. معمولاً هر زبان برنامه‌نویسی دارای یک محیط نرم‌افزاری برای وارد کردن متن برنامه، اجرا، همگردانی و رفع اشکال آن هستند. عموماً زبانهای برنامه نویسی را به پنج نسل تقسیم می‌کنند:
نسل اول زبان ماشین - زبان صفرو یک
نسل دوم زبانهایی مانند اسمبلی -قابل فهم تر برای انسان
نسل سوم زبانهایی مانند کوبول و پی ال وان و... -دستورات قابل فهم تر برای انسان و نیاز به کمپایلرها
نسل چهارم مثل زبانهای اوراکل و فاکس پرو و اس کیو الها - نزدیک به محاوره‌های انسانی
نسل پنج زبانهایی مانند prolog , ops5 - تمرکز بر حل مسئله و استفاده از الگوریتمهای نوشته شده توسط
برنامه نویس
یک زبان برنامه نویسی یک زبان مصنوعی است که برای بیان محاسباتی که توسط یک ماشین (مخصوصا رایانه) قابل انجام است، طراحی شده‌است.زبانهای برنامه نویسی برای ایجاد برنامه‌هایی به کار می‌روند که رفتار یک ماشین را مشخص می‌کنند، الگوریتم دقیق را بیان می‌کنند، و یا روشی برای ارتباط انسانند. بسیاری از زبانهای برنامه نویسی تعدادی قالب از ویژگی‌های نوشته شده دستوری(syntax) و معناشناسی (semantics) دارند، چرا که رایانه‌ها دستورات دقیقاً مشخص نیاز دارند. برخی توسط سند خصوصیات (specification document) تعیین شده‌اند. (برای مثال یک استاندارد ISO)، در حالی که برخی دیگر دارای پیاده سازی غالبی میباشند.(مانند Perl) اولین زبان برنامه نویسی به قبل از اختراع رایانه باز می‌گردد، و برای هدایت رفتار ماشین‌هایی مانند دستگاههای نساجی اتوماتیک و نوازنده‌های پیانو به کار می‌رفت. هزاران زبان برنامه نویسی خلق شده‌اند، بیشتر در زمینهٔ رایانه، زمینه‌ای که هر ساله بسیاری دیگر ایجاد میشوند.
تقسیم‌بندی
زبانهای برنامه نویسی را میتوان از چهار دیدگاه متفاوت مورد بررسی قرار داده و تقسیم بندی کرد: الف)روشهای برنامه نویسی ۱-زیر روالی ۲-ساخت یافته ۳-مدولار ۴-شئ گرا ب)نزدیکی به زبان ماشین ۱-سطح پایین ۲-سطح میانی ۳-سطح بالا ج)نوع ترجمه ۱-مفسری ۲-کامپایلری د)رابط برنامه نویسی ۱-مبتنی بر متن ۲-مبتنی بر گرافیک (ویژوال)
تعاریف
ویژگی‌هایی که غالباً برای تشکیل یک زبان برنامه نویسی مهم شمرده میشوند:
تابع :یک زبان برنامه نویسی، زبانی است که برای نوشتن برنامه‌های رایانه‌ای به کار می‌رود که رایانه‌ای را برای انجام محاسبات یا اجرای الگوریتم و یا احتمالاً کنترل دستگاههای خارجی مثل چاپگر، ربات و... درگیر می‌کنند.
هدف: زبانهای برنامه نویسی با زبانهای طبیعی تفاوت دارند و آن اینکه زبانهای طبیعی فقط برای فعل و انفعالات بین مردم به کار می‌روند، در حالیکه زبانهای برنامه نویسی همچنین به انسانها اجازه می‌دهد که از طریق دستورات با ماشین‌ها ارتباط برقرار کنند. برخی زبانهای برنامه نویسی بوسیله یک دستگاه استفاده میشوند تا دستگاه دیگری را کنترل کند. برای مثال برنامه‌های پست اسکریپت(post script) غالباً توسط برنامه دیگری برای کنترل یک چاپگر و یا نمایشگر ایجاد میشوند.
ساختارها: زبانهای برنامه نویسی ممکن است ساختارهایی برای تعریف و تغییر داده ساختارها یا کنترل جریان اجرا داشته باشند.
توان بیانگر: نظریه محاسبات، زبان‌ها را بوسیله محاسباتی که توان بیان آنها را دارند طبقه بندی می‌کند. تمام زبانهای "کامل تورینگ" می‌توانند مجموعه یکسانی از الگوریتم‌ها را پیاده سازی کنند.ANSI/ISO SQL و Charity مثال‌هایی هستند از زبانهایی که کامل تورینگ نیستند، ولی غالباً زبان برنامه نویسی نامیده میشوند.
برخی مولفین اصطلاح" زبان برنامه نویسی" را محدود به آنهایی می‌کنند که می‌توانند تمام الگوریتمهای ممکن را پیاده سازی کنند، گاهی اوقات اصطلاح" زبان رایانه" برای زبانهای برنامه نویسی محدودتر به کار می‌رود. زبانهای غیر محاسباتی، مانند زبانهای مارک آپ(markup) HTML یا گرامرهای قراردادی مثل BNF، معمولاً زبان برنامه نویسی محسوب نمی‌شوند. یک زبان برنامه نویسی(که میتواند کامل تورینگ نباشد) ممکن است در این زبانهای غیر محاسباتی (میزبان) تعبیه شوند.
مجموعه ای از فایلهای مختلف اعم از تصاویر، متون و یا فایلهای برنامه نویسی شده است که به منظوری خاص به شکلی با هم مرتبط شده اند. این فایلها روی یک کامپیوتر "میزبان" یا "سرور" قرار می گیرند و با یک نام دامنه مشترک فراخوانی می شوند. یکی از مهمترین سرویس‌های وب، پست الکترونیک است.
انواع سایت
سایتها بر اساس کاربرد و نوع برنامه نویسی به چند دسته تقسیم می شوند که عبارت است از :
سایتهای ثابت (Static Website):
این سایتها یکبار طراحی می شوند و اطلاعات مورد نیاز در داخل آنها قرار می گیرد و پس از آن برای تغییر در آنها نیاز به یک طراح حرفه ای یا نیمه حرفه ای سایت است. زبان برنامه نویسی اینگونه از سایتها غالباً HTML و Java Script هستند که در نوع توسعه یافته تر از CSS نیز بهره گرفته می شود.
از آنجا که حجم کمتری از کد در طراحی سایتهای ثابت استفاده میشود سرعت بارگذاری (Loading) بالایی دارند. علاوه براین کاهش حجم کدها که باعث خوانایی بشتر سایت توسط رباتهای جستجوگر میشود از یک سو و کاهش زمان بارگذاری از سوی دیگر سبب بهتر شدن وضعیت آنها از لحاظ امتیاز دهی موتورهای جستجو یا همان "رنکینگ" می شود. سایتهای ثابت قیمت طراحی پایین تری را نیز عمدتاً نسبت به سایر سایتها دارند.
عدم امکان ایجاد تغییر در این نوع از سایتها توسط افراد عادی علاوه بر افزایش امنیت سبب بهرهمندی از گرافیک و ظاهری زیبا میشود چرا که همه چیز ثابت است از جمله متون و اندازه تصاویر و همچنین همه عناصر مکان مشخص و ثابتی را دارند در نتیجه می توان برای محل قرار گرفتن هر یک از اجزاء بهترین تصمیم را گرفت.
اما از طرفی نیز عدم امکان ایجاد تغییرات توسط افراد عادی سبب میشود تا امکان بروز رسانی سایت توسط صاحبان و مدیران سایت صلب شود.
نکته: سایتهای ثابت (Static) برای افراد، شرکتها و سازمانهایی مناسب است که حداکثر یک یا دو بار در سال نیازمند به تغییر در محتوای سایت هستند.
سایتهای پویا (Dynamic Website): محتوای سایتهای داینامیک بعد از طراحی توسط افراد عادی که دسترسی به سیستم مدیریت محتوای سایت را داشته باشند قابل تغییر است. زبان برنامه نویسی وبسایتهای پویا میتواند براساس نیاز متفاوت باشد اما عمدتاً از زبانهای ASP ، ASP.Net و Php استفاده میشود و از زبانهای کمکی CSS و Silver light و یا Ajax برای ایجاد قابلیتهای ویژه نیز بهره گرفته می شود.
در اینگونه از سایتها ابتدا اسکلت سایت توسط طراح ایجاد میشود و سپس محتوا توسط مدیران سایتها تغییر می‌کند مانند فرم قراردادی که یکبار توسط فردی ایجاد میشود و توسط افراد دیگری بارها تکمیل می شود، از این رو طراح نسبت به محل قرار گرفتن و اندازه دقیق متون و تصاویر و سایر عناصری که بعداً توسط مدیران سایتها تغییر می‌کند اطلاع ندارد بنابر این چاره ای ندارد جز اینکه همه حالات را در نظر بگیرد و اینکار سبب میشود تاحدودی از گرافیک و جلوه سایت کاسته شود.
یکی از مزیتهای سایتهای داینامیک این است که هیچ محدودیتی برای ایجاد، تغییر یا حذف مطالب، تصاویر و صفحات و غیره وجود ندارد.
با توجه به اینکه در سایتهای پویا از زبانهای برنامه نویسی پیشرفته استفاده میشود امکانات زیادی در آنها قابل ایجاد است مانند ایجاد صفحات هوشمند، فرمها و جستجوهای پیچیده.
استفاده زیاد از کدها سبب کند شدن بارگذاری سایت و امتیاز آن در موتورهای جستجو می شود.
نکته: سایتهای پویا برای افراد، شرکتها و سازمانهایی مناسب است که بیش از دوبار در سال نیاز به تغییر درمحتوای سایت را دارند.
پرتالها (Portal): پرتالها سایتهای پویای جامعی هستند که چند هدف خاص را در یک سایت دنبال می کنند به عبارت دیگر مجموع چند سایت پویا که برای رسیدن به هدفی خاص در کنار هم قرار گرفته اند را می توان پرتال نامید. به عنوان مثال پرتال خبری می تواند از چند سایت داینامیک تشکیل شده باشد که هر یک امکانات خاصی چون عضو گیری، انتشار اخبار، انتشار تصاویر، نظر سنجی و ... را در اختیار مدیران آن قرار دهد.
تمام ویژگی‌های یک سایت پویا می تواند در یک پرتال نیز صدق کند.
نکته: معمولاً پرتالها توسط سازمانها، گروهها و شرکتها خریداری می شوند. به دلیل نیاز به بروز رسانی بخشهای مختلف اداره آنها توسط یک فرد بسیار مشکل است مگر آنکه به چشم یک کار حداقل پاره وقت به آن نگاه شود.
سایتهای متحرک استاتیک و نیمه داینامیک (Static and Dynamic Flash Website): سایتهای فلش یا متحرک دو نوع استاتیک و نیمه داینامیک هستند و توسط نرم‌افزارهای خاصی ایجاد می شوند در برخی موارد از XML یا Action Script برای ایجاد قابلیتهای تغییر یا هوشمندی در این سایتها بهره گرفته می شود.
به طور کلی سایتهای فلش ثابت (استاتیک) غیر قابل تغییر می باشند و مانند سایتهای ثابت یکبار توسط طراح ایجاد می شوند و برای تغییر آن نیاز است تا افراد به صورت حرفه ای یا نیمه حرفه ای از دانش طراحی فلش برخوردار باشند.
اما سایتهای فلش نیمه داینامیک یا نیمه پویا مانند سایتهای پویا عمل می‌کند و قابل تغییر هستند اما تغییر در آنها به سادگی سایتهای پویا نیست و وسعت ایجاد تغییرات نیز بسیار محدودتر است.
از مزیتهای وب سایتهای فلش جذابیت آنهاست. گرافیک زیبا و انیمیشن‌های جذاب. اما از معایب عمده آنها میتوان به عدم خوانده شدن اطلاعات موجود در آنها توسط رباتهای جستجوگر و عمدتاً سرعت بسیار پایین بارگذاری اشاره کرد.
نکته: سایتهای فلش برای افراد و گروهها یا شرکتها و سازمانهایی مناسب است که نیاز به تبلیغات ندارند و عموم کاربران با آنها آشنا هستند مانند خوانندگان، سیاست مداران، بازیگران و گروههای موسیقی، هتلهای معروف، مکانهای توریستی.
سایتهای مجهز به سیستم مدیریت محتوا (Content Management Systems): سایتهای مجهز به سیستم مدیریت محتوا که در اصطلاح به CMS که مخفف Content Management System است مشهورند، وبسایتهایی از نوع پرتالها یا سایتهای پویا هستند که برای مصارف خاص توسط طراحان حرفه ای و یا شرکتهای طراحی حرفه ای ایجاد میشوند.
تمام مزایا و معایب مربوط به سایتهای پویا در مورد سایتهای مجهز به سیستم مدیریت محتوا صدق می کند.
البته در نظر داشته باشید که سایتهای پویا و پرتالها نیز مجهز به سیستم مدیریت محتوا هستند اما آنچه که در CMSها متفاوت است طراحی آنها و سیستمهای مدیریت محتوای آنها برای مصارف خاص است.
از مزایای سیستمهای مدیریت محتوا نسبت به سایر سایتهای داینامیک می توان به آماده بودن و جامع بودن آنها اشاره کرد. از این رو اغلب اینگونه از سایتها در کمتر از ۳ روز کاری قابل نصب و استفاده هستند.
طراحی سایتهای CMS مانند یک خط تولید محصول است و از آنجا که طراح باید نمونه‌های محدودی را به صورت انبوه تولید کند سعی در رعایت تمام اصول امنیتی، گرافیکی، موارد مربوط به رنکینگ و امتیاز موتورهای جستجو و سایر موارد موثر می کند.
با توجه به مزیتهای آنها به تمامی افراد، سازمانها و شرکتهایی که شرایط داشتن سایتهای داینامیک را دارند توصیه میشود تا ابتدا به دنبال سیستمهای مدیریت محتوای مخصوص به کار خود بگردند و در صورتی که پیدا نشد به طراحی سایتهای پویا روی بیاورند.
مزایای استفاده از وبسایت
وبسایت‌ها مزایای فراوانی را برای مدیران و صاحبان خود به همراه دارند که مهمترین آنها به شرح زیرند:
تاثیر سایت در اطلاع رسانی:
داشتن یک سایت مانند داشتن یک کاتالوگ است اما با مزایای فراوان دیگر. یک کاتالوگ می تواند شامل تصاویر و متون باشد اما یک سایت میتواند از تصاویر، متون، فیلم و صوت و یا انیمیشن نیز بهره بگیرد بنابر این امکان اطلاع رسانی جامع با محتوایی جذاب تر را می دهد. برای طراحی، چاپ و انتشار هر نسخه از کاتالوگ نیاز به هزینه است اما برای یک سایت فقط کافیست هزینه ای بسیار پایین برای طراحی و نگهداری آن پرداخت شود و بعد از آن در طول سایت هزاران و یا میلیونها کاربر می توانند بارها و بارها از آن بازدید کنند.
تاثیر سایت در بازاریابی:
موتورهای جستجو بدون هزینه برای شمابازاریابی می کنند فقط کافیست رباتهای آنها سایت شما را پیدا کنند و از آن پس زمانی که فردی به دنبال هر یک از خدمات و یا محصولات و یا اطلاعات ارائه شده در سایت شما باشد، این موتورها فرد را به سمت سایت شما هدایت می کنند. میزان بازدید کننده هدایت شده به سایت به پارامترهای زیادی وابسته است اما در بدترین حالت چیزی در حدود ۵۰ نفر در روز توسط موتورهای جستجو به یک سایت هدایت می شوند.
ایجاد قابلیتهای جدید تبلیغاتی:
با داشتن یک وبسایت صاحبان و مدیران آن وارد عرصه تجارت الکترونیک می شوند و امکان استفاده از راهکارهای تجارت الکترونیک برای آنها بوجود می آید از مهمترین این قابلیتها میتوان به تبلیغات اینترنتی، تبلیغات در موتورهای جستجوگر، تبلیغات کلیکی و تبادل بنر و لینک اشاره کرد.
در دسترس بودن:
سایت همواره با متقاضیان اطلاعات و محصولات یا خدمات قابل ارائه توسط آن فقط یک کلیک فاصله دارد و در تمامی ساعات شبانه روز و روزهای تعطیل نیز فعال است.
فعالیت در خارج از مرزهای جغرافیایی:
امروزه یکی از ملزومات فعالیت بدون مرز سایت است و تقریباً هیچکس نمی‌تواند مدعی فعالیت خارج از مرزهای جغرافیایی شود در حالی که وبسایتی ندارد.
درآمد زایی:
میزان سودآوری و درآمد زایی سایتها به نوع سایت و اهداف آن بستگی دارد البته میزان فعالیت صاحبان سایتها و بروز رسانی و رسیدگی به آنها نیز عامل بسیار مهمی است. اما امروزه شرکتها و افراد بسیاری هستند که فقط از طریق سایت فعالیت می کنند و عمده درآمد آنها از طریق سایت و مشتریان آنلاین است.
وبمستر
وبمستر به طراحان وب، توسعه دهندگان وب، وبلاگ نویسان، مدیران وبسایت و تمامی افرادی که در مدیریت یک وبگاه نقش دارند گفته میشود.
برنامه‌نویس
اصطلاح برنامه‌نویس رایانه میتواند به کسی اطلاق شود که متخصص در یک زمینه از برنامه‌نویسی باشد یا شخصی که کد منبع برای انواع مختلفی از نرم‌افزارها می‌نویسد.
برنامه‌نویسی
برنامه‌نویسی رایانه در فرهنگ واژه غیر متخصّصین ممکن است به تمام پروژه ساخت نرم‌افزار یا برنامهٔ رایانه‌ای گفته شود. با این همه برنامه‌نویسی تنها بخشی از فرایند توسعهٔ نرم‌افزار یا برنامه رایانه‌ای است. اهمیت، توجه و منابع اختصاص داده شده به برنامه‌نویسی، بسته به ویژگی‌های مشخص شده محصول و خواست افراد درگیر در پروژه و کاربران و در نهایت شیوهٔ انتخاب شده مهندسی نرم‌افزار متغیر است.
برنامه‌نویسی کامپیوتر (که اغلب در انگلیسی programming یا coding گفته میشود) فرایند نوشتن، اشکال زدایی(debug) و نگهداری کد منبع (source code) برنامه کامپیوتر می‌باشد. این کد منبع با یک زبان برنامه نویسی نوشته شده است. این کد منبع ممکن است تغییر داده شده یک کد قبلی و یا یک کد کاملاً جدید باشد. هدف برنامه نویسی ساختن یک برنامه می‌باشد که یک رفتار خواسته شده را به نمایش بگذارد.
تاریخچه
موضوع دستگاه‌هایی که به دنباله‌ای از دستورالعمل‌های از قبل تعریف شده عمل می‌کند بر می‌گردد به Greek Mythology.
برنامه نویسی مدرن
اندازه گیری کاربرد زبان
تعیین اینکه محبوب‌ترین زبان برنامه نویسی مدرن کدام است کار بسیار مشکلی است. بعضی از زبان‌ها در کاربردهای خاصی محبوب است و بعضی دیگر مرتباً در نوشتن کاربردهای گوناگون استفاده میشود. روشهای اندازه گیری محبوبیت زبان شامل موارد زیر می‌باشد: شمردن تعداد آگهی‌های اشتغال و توجه به یک زبان، تعداد کتاب‌های آموزشی فروخته شده در مورد یک زبان، تخمین تعداد خطوط کد نوشته شده در یک زبان
اشکال زدایی
اشکال زدایی وظیفه بسیار مهمی در فرایند توسعه نرم‌افزار می‌باشد، زیرا یک برنامه غلط میتواند پیامدهای مهمی برای کاربر خود داشته باشد. بعضی از زبان‌ها بیشتر در معرض برخی اشتباهات میباشند، به خاطر خصوصیاتشان نیاز به بررسی بیشتر کامپایلر نسبت به زبانهای دیگر ندارند.
زبان برنامه‌نویسی
اجرا و عملی ساختن الگوریتمهای انتزاعی وابسته به هم به‌وسیله تولید یک برنامه رایانه‌ای مشخص با ابزار زبان برنامه‌نویسی ممکن است.
پارادایم‌ها
زبانهای برنامه‌نویسی گوناگون براساس قابلیتهای درنظر گرفته شده از شیوهٔ خط‌های مختلف استفاده می‌کنند. موارد ریزتری مانند چگونگی برخورد با نیازهای پشت پردهٔ ماشین مانند مدیریت حافظه و مدیریت زباله نیز در زبانهای مختلف متفاوت است. علاوه بر این‌ها، مفاهیمی متفاوت از (اجرای) یک برنامه تصور شده‌اند که پارادایم یا الگو نام دارند.
برنامه‌نویسی دستوری
برنامه‌نویسی دستوری (به انگلیسی: Imperative programming) در علوم رایانه یکی از شیوه‌های برنامه‌نویسی است که در آن مراحل اجرای یک برنامه کامپیوتری قدم به قدم توسط برنامه نویس بیان میشود. این بر خلاف زبانهای اعلانی است که در آنها تنها نتیجه انجام دستورات بیان میشود. به بیان دیگر در زبانهای دستوری چگونگی اجرای برنامه بیان میشود اما در زبانهای اعلانی چیستی نتیجه بیان میشود.
به عنوان مثال اگر قصد باز کردن دری را داشته باشیم و با زبان اعلانی این را بخواهیم بیان کنیم خواهیم گفت در را باز کن اما اگر با زبان دستوری بیان کنیم خواهیم گفت بلند شو، به طرف در نردیک شو، دستگیره را بگیر و در را به طرف بیرون هل بده.
زبان برنامه‌نویسی
زبانهای برنامه‌نویسی ساختارهای زبانی دستورمداری در رایانه‌ها هستند که به‌وسیلهٔ آنها میتوان یک الگوریتم را به‌وسیلهٔ ساختارهای دستوری متفاوت برای اجرای رایانه توصیف کرد و با این روش امکان نوشتن برنامه جهت تولید نرم‌افزارهای جدید بوجود می‌آید. معمولاً هر زبان برنامه‌نویسی دارای یک محیط نرم‌افزاری برای وارد کردن متن برنامه، اجرا، همگردانی و رفع اشکال آن هستند. عموماً زبانهای برنامه نویسی را به پنج نسل تقسیم می‌کنند:
نسل اول زبان ماشین - زبان صفرو یک
نسل دوم زبانهایی مانند اسمبلی -قابل فهم تر برای انسان
نسل سوم زبانهایی مانند کوبول و پی ال وان و... -دستورات قابل فهم تر برای انسان و نیاز به کمپایلرها
نسل چهارم مثل زبانهای اوراکل و فاکس پرو و اس کیو الها - نزدیک به محاوره‌های انسانی
نسل پنج زبانهایی مانند prolog , ops5 - تمرکز بر حل مسئله و استفاده از الگوریتمهای نوشته شده توسط
برنامه نویس
یک زبان برنامه نویسی یک زبان مصنوعی است که برای بیان محاسباتی که توسط یک ماشین (مخصوصا رایانه) قابل انجام است، طراحی شده‌است.زبانهای برنامه نویسی برای ایجاد برنامه‌هایی به کار می‌روند که رفتار یک ماشین را مشخص می‌کنند، الگوریتم دقیق را بیان می‌کنند، و یا روشی برای ارتباط انسانند. بسیاری از زبانهای برنامه نویسی تعدادی قالب از ویژگی‌های نوشته شده دستوری(syntax) و معناشناسی (semantics) دارند، چرا که رایانه‌ها دستورات دقیقاً مشخص نیاز دارند. برخی توسط سند خصوصیات (specification document) تعیین شده‌اند. (برای مثال یک استاندارد ISO)، در حالی که برخی دیگر دارای پیاده سازی غالبی میباشند.(مانند Perl) اولین زبان برنامه نویسی به قبل از اختراع رایانه باز می‌گردد، و برای هدایت رفتار ماشین‌هایی مانند دستگاههای نساجی اتوماتیک و نوازنده‌های پیانو به کار می‌رفت. هزاران زبان برنامه نویسی خلق شده‌اند، بیشتر در زمینهٔ رایانه، زمینه‌ای که هر ساله بسیاری دیگر ایجاد میشوند.
تقسیم‌بندی
زبانهای برنامه نویسی را میتوان از چهار دیدگاه متفاوت مورد بررسی قرار داده و تقسیم بندی کرد: الف)روشهای برنامه نویسی ۱-زیر روالی ۲-ساخت یافته ۳-مدولار ۴-شئ گرا ب)نزدیکی به زبان ماشین ۱-سطح پایین ۲-سطح میانی ۳-سطح بالا ج)نوع ترجمه ۱-مفسری ۲-کامپایلری د)رابط برنامه نویسی ۱-مبتنی بر متن ۲-مبتنی بر گرافیک (ویژوال)
تعاریف
ویژگی‌هایی که غالباً برای تشکیل یک زبان برنامه نویسی مهم شمرده میشوند:
تابع :یک زبان برنامه نویسی، زبانی است که برای نوشتن برنامه‌های رایانه‌ای به کار می‌رود که رایانه‌ای را برای انجام محاسبات یا اجرای الگوریتم و یا احتمالاً کنترل دستگاههای خارجی مثل چاپگر، ربات و... درگیر می‌کنند.
هدف: زبانهای برنامه نویسی با زبانهای طبیعی تفاوت دارند و آن اینکه زبانهای طبیعی فقط برای فعل و انفعالات بین مردم به کار می‌روند، در حالیکه زبانهای برنامه نویسی همچنین به انسانها اجازه می‌دهد که از طریق دستورات با ماشین‌ها ارتباط برقرار کنند. برخی زبانهای برنامه نویسی بوسیله یک دستگاه استفاده میشوند تا دستگاه دیگری را کنترل کند. برای مثال برنامه‌های پست اسکریپت(post script) غالباً توسط برنامه دیگری برای کنترل یک چاپگر و یا نمایشگر ایجاد میشوند.
ساختارها: زبانهای برنامه نویسی ممکن است ساختارهایی برای تعریف و تغییر داده ساختارها یا کنترل جریان اجرا داشته باشند.
توان بیانگر: نظریه محاسبات، زبان‌ها را بوسیله محاسباتی که توان بیان آنها را دارند طبقه بندی می‌کند. تمام زبانهای "کامل تورینگ" می‌توانند مجموعه یکسانی از الگوریتم‌ها را پیاده سازی کنند.ANSI/ISO SQL و Charity مثال‌هایی هستند از زبانهایی که کامل تورینگ نیستند، ولی غالباً زبان برنامه نویسی نامیده میشوند.
برخی مولفین اصطلاح" زبان برنامه نویسی" را محدود به آنهایی می‌کنند که می‌توانند تمام الگوریتمهای ممکن را پیاده سازی کنند، گاهی اوقات اصطلاح" زبان رایانه" برای زبانهای برنامه نویسی محدودتر به کار می‌رود. زبانهای غیر محاسباتی، مانند زبانهای مارک آپ(markup) HTML یا گرامرهای قراردادی مثل BNF، معمولاً زبان برنامه نویسی محسوب نمی‌شوند. یک زبان برنامه نویسی(که میتواند کامل تورینگ نباشد) ممکن است در این زبانهای غیر محاسباتی (میزبان) تعبیه شوند.